Εμβόλιο AstraZeneca: Η «τέλεια καταιγίδα» για την ΕΕ
Λίγους μήνες μετά την έναρξη των εμβολιασμών, Κομισιόν και Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχουν δείξει για ακόμη μια φορά τις δομικές αδυναμίες τους στην αντιμετώπιση κρίσεων.
Είναι σχεδόν ακατανόητη η σπουδή της ΕΕ να επαναλάβει τα ίδια λάθη που έκανε πέρυσι αναφορικά με την πανδημία. Και τότε, το καλοκαίρι του 2020, και τώρα, το χειμώνα του 2021 που σιγά σιγά μας εγκαταλείπει για να μπει η άνοιξη, η Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έκαναν μια σειρά λαθών, με κορυφαίο εκείνο που αφορά τα εμβόλια. Τότε, ήταν ο κακός συντονισμός και η άστοχη διαπραγματευτική πολιτική. Τώρα, είναι η «γεωπολιτική των εμβολίων» και το αδιέξοδο με το εμβόλιο της AstraZeneca.
Έχουμε ξαναγράψει για το θέμα αυτό και συνεχίζουμε να επιμένουμε στη διαχειριστική ανεπάρκεια της ΕΕ, πρωτίστως γιατί αφορά το κοινό συμφέρον των ευρωπαϊκών κοινωνιών και την υγειονομική ασφάλεια όλων μας και δευτερευόντως γιατί η ΕΕ δείχνει και πάλι πόσο κοντόφθαλμα πολιτεύεται στα μεγάλα ζητήματα.
Η Κομισιόν, εξ’ονόματος των κρατών-μελών, αγόρασε 400 εκατ. δόσεις με στόχο να επαναφέρει την «κανονικότητα» στην Ένωση. Μετά από σειρά εκθέσεων που αμφισβητούσαν την αξιοπιστία του εμβολίου και συνέπειες που έχει στην υγεία πολιτών, πολλά ευρωπαϊκά κράτη απαγόρευσαν τη χρήση του και ξεκίνησε έρευνα από την αρμόδια αρχή φαρμάκων της ΕΕ. Πολλοί ωστόσο επιστήμονες αμφισβήτησαν τα αποτελέσματα και δήλωσαν πως το εμβόλιο και αξιόπιστο είναι και ασφαλές. Η Κομισιόν «πνίγηκε» έπειτα σε μια κουταλιά νερό και αντί να αποκαταστήσει επικοινωνιακά τη ζημιά που είχε γίνει, συνέχισε να τροφοδοτεί με ανασφάλεια του πολίτες και ιδιαίτερα τις ηλικιακές ομάδες που είχαν ορισθεί να λάβουν τη δόση από το συγκεκριμένο εμβόλιο.
Την ίδια στιγμή Βρετανοί επιστήμονες και λοιμοξιολόγοι δήλωναν πως το εμβόλιο είναι αποτελεσματικό κατά 96-97%, σε αντίθεση με όσα δήλωναν οι συνάδελφοί τους στην ΕΕ, δημιουργώντας την απόλυτη σύγχυση. Έκτοτε, δικαιολογημένα πολλοί Ευρωπαίοι διστάζουν να κάνουν το συγκεκριμένο εμβόλιο, το οποίο «κάηκε» επικοινωνιακά, και τώρα πολλές ηγεσίες ψάχνουν τρόπο να το διοχετεύσουν και πάλι στην αγορά, σε άλλες ηλικιακές ομάδες και ηλικιακές κατηγορίες, όπως οι δάσκαλοι στα σχολεία.
Η στρατηγική της Κομισιόν να περιθωριοποιήσει ένα εμβόλιο στο οποίο η ίδια επένδυσε χρήματα των Ευρωπαίων φορολογούμενων είναι το λιγότερο ανεύθυνη κι επικίνδυνη. Τα «μπρος-πίσω» στην έγκριση του εμβολίου της AstraZeneca και ο πόλεμος δηλώσεων στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, με την Μεγάλη Βρετανία να βρίσκεται στο στόχαστρο, φούντωσαν το κίνημα κατά των εμβολιασμών παγκοσμίως, το οποίο αρχίζει να αμφισβητεί συνολικά όλα τα εμβόλια, καλλιεργώντας ιστορίες συνομωσίας.
Παράλληλα η Κομισιόν με την πολιτική της αβελτηρία κατάφερε να διαρρήξει και τις σχέσεις συνεργασίας μεταξύ των πολιτικών ηγεσιών στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, με αποτέλεσμα κάθε χώρα να κοιτά πλέον πως θα ισορροπήσει μεταξύ ενός ακόμη κύματος της πανδημίας και του ανοίγματος της οικονομίας, για να περιοριστούν κατά το δυνατό οι συνέπειες του lockdown και των περιοριστικών μέτρων.
Τα στρατηγικά αυτά λάθη φαίνεται πως έχουν συνέπειες και εκτός Ένωσης. Ο μηχανισμός COVAX για την παγκόσμια πρόσβαση στα εμβόλια, του οποίου ηγείται ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, έχει βασίσει την ανάπτυξή του μέχρι τώρα στο εμβόλιο της AstraZeneca, καθότι είναι πιο εύκολο να αποθηκευτεί και να συντηρηθεί. Πολλά κράτη δεν έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν τώρα πολιτική και να επιλέξουν άλλο εμβόλιο, με αρκετές ωστόσο ηγεσίες να καταφεύγουν στο διεθνή δανεισμό (βλέπε ΔΝΤ και Παγκόσμια Τράπεζα) για να προχωρήσουν σε νέες συμφωνίες με άλλα εμβόλια, όπως το ρωσικό ή το κινέζικο.
Λίγους μήνες μετά την έναρξη των εμβολιασμών και η ΕΕ έχει δείξει για ακόμη μια φορά τις δομικές αδυναμίες της στην αντιμετώπιση κρίσεων. Την προηγούμενη δεκαετία ήταν η χρηματοπιστωτική κρίση και η κρίση δημόσιου χρέους – η οποία δεν αντιμετωπίστηκε και θα την ξαναβρούμε σύντομα μπροστά μας – και τώρα είναι η υγειονομική κρίση. Χειρότερα δεν γίνεται.
