Η πλατεία Αριστοτέλους και το μίσος που τροφοδοτείται χρόνια

Όσα είδαμε στη Θεσσαλονίκη και την πλατεία Αριστοτέλους, το κεντρικότερο σημείο της πόλης, δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσουν. Ακόμα κι αν μπροστά στα μάτια εκατοντάδων ανθρώπων, ένας οργισμένος όχλος περίπου 150 ατόμων επιτέθηκε εναντίον δύο μη δυαδικών νεαρών ανθρώπων, τους οποίους φυγάδευσαν οι υπάλληλοι καταστήματος εστίασης. Ακόμα κι αν ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε κι αυτός στο μάτι του κυκλώνα και δέχθηκε και εκείνος επίθεση. Ακόμα κι αν από τους 21 επιτιθέμενους που συνέλαβε η αστυνομία, οι 11 ήταν ανήλικοι.

Πίσω από τις εικόνες που είδαμε στη Θεσσαλονίκη κρύβεται μια κατάσταση που χτίζεται επί πολλά χρόνια και τροφοδοτείται από πολλά, διαφορετικά, παράλληλα “κέντρα”: ένα κέντρο είναι η διάχυτη ομοφοβία στους κόλπους της ελληνικής κοινωνίας, μιας ομοφοβίας ορατής και αόρατης. Άλλο κέντρο είναι η ατιμωρησία των δραστών και το χαλαρό πλαίσιο από τους θεσμούς, από τη δικαιοσύνη για την ακρίβεια. Άλλο κέντρο είναι ο διχαστικός πολιτικός λόγος που πάνω από μια δεκαετία πλέον μολύνει την κοινωνίας μας και εκπορεύεται από πολιτικά διαφορετικά κόμματα και πρόσωπα. Ένα άλλο κέντρο είναι η ατιμωρησία, βασικά η έλλειψη λογοδοσίας για να ξεκινήσουμε από αυτό, πολιτικών προσώπων σε θέσεις ευθύνης. Η ατιμωρησία και το “έλα μωρέ, δεν θα γίνει τίποτα” διατρέχει πλέον κάθετα την κοινωνία και δίνει το χειρότερο δυνατό παράδειγμα στους πολίτες, ιδιαίτερα σε εκείνες τις κοινωνικές και ηλικιακές ομάδες που είναι πιο ευάλωτες στον ρατσιστικό, ομοφοβικό, σεξιστικό και ευρύτερα επιθετικό λόγο.

Όλα αυτά τα κέντρα, όπως τα ονομάσαμε, αποτελούν κρίκους μια μεγάλης αλυσίδας που καταλήγει σε φαινόμενα όπως εκείνα που είδαμε στην πλατεία Αριστοτέλους. Όλα αυτά τα κέντρα δημιουργούν ένα κοκτέιλ ανεξέλεγκτης φρίκης που είδαμε στα βίντεο από τη Θεσσαλονίκη.

Σε σόσιαλ μίντια, στη Βουλή, στην Εκκλησία, στην τηλεόραση και έπειτα σε παρέες, σε κύκλους. Στην ίδια την κυβέρνηση, στα κόμματα υπάρχουν ακραίοι, υπάρχουν επικίνδυνοι λαϊκιστές που προστατεύονται πίσω από την ασυλία, συνεχίζοντας επί χρόνια να ρίχνουν λάδι στη φωτιά του μίσους. Σε ένα τέτοιο τεταμένο περιβάλλον, σε μια συντηρητική κοινωνία που δεν εκπαιδεύεται στην ανοχή και τη διαφορετικότητα, η βία αποτελεί διέξοδο και έκφραση αντί να καταδικάζεται και να περιθωριοποιείται, όπως έλεγε και η Χάνα Άρεντ. Ο όχλος είναι πάντα έτοιμος να λιντσάρει, απλά χρειάζεται την αφορμή, χρειάζεται τη “νομιμοποίηση” στο μυαλό του και τις πράξεις του. Κι αυτό το έχουμε δει σε πολλές στροφές της ιστορίας, το έχουμε δει με συνέπεια σε διαφορετικά κοινωνικοπολιτικά και ιστορικά πλαίσια και στη χώρα, και στην Ευρώπη και στον κόσμο.

Από τους στρατούς της Χρυσής Αυγής μέχρι τον Ντόναλντ Τραμπ και τους εν Ελλάδι θιασώτες του, η όξυνση της βίας και το κοινωνικό μίσος δεν θέλουν πολύ για να ξεσπάσουν και να θρέψουν μια ανεξέλεγκτη κατάσταση που, στη δική μας περίπτωση, αν συνεχιστεί, θα αποτυπωθεί και στις εκλογές για την Ευρωβουλή στις 9 Ιουνίου.