Koulinomics: Τα οικονομικά που καταλαβαίνει μόνο ο πρωθυπουργός

«Σε κανονικές εποχές, οι κυβερνήσεις πρέπει να αφήνουν τις αγορές να λειτουργούν ελεύθερα. Αλλά αυτοί δεν είναι φυσιολογικοί καιροί. Οι κυβερνήσεις υποτίθεται ότι δομούν και ελέγχουν τις αγορές. Όντας αντιμέτωποι με σαφή χειραγώγηση της αγοράς, η κρατική παρέμβαση όχι μόνο δικαιολογείται, αλλά απαιτείται», επισήμανε σε άρθρο του στο Bloomberg ο Κυριάκος Μητσοτάκης. «Οταν όμως η προσφορά δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις τιμές, το να αφήνεις τις τιμές να αυξάνονται επ’ αόριστον είναι πράξη απερισκεψίας, όχι σύνεσης», συνέχισε σε μία κρίση ρεαλισμού ή, κατά άλλους, σε μία επική κωλοτούμπα.

Από τις αρχές του χειμώνα, και ειδικότερα από τον Φεβρουάριο του 2022 και μετά, οι λογαριασμοί ρεύματος είχαν φτάσει στον ουρανό, με την πλειοψηφία της κοινωνίας να μην μπορεί να καλύψει το κόστος. Οι πιο συνετοί εντός του κυβερνητικού επιτελείου, η αντιπολίτευση, οικονομολόγοι και αναλυτές μιλούσαν για την ανάγκη να μπει πλαφόν στο φυσικό αέριο και να επιβληθούν έκτακτες φορολογικές επιβαρύνσεις στις εταιρίες και τους μεσάζοντες που κερδοσκοπούσαν. Κι εμείς από αυτό το βήμα εδώ στη ROSA αυτό ακριβώς ζητούσαμε: Πολιτικές που στηρίζουν την κοινωνική πλειοψηφία, συγκρατούν τιμές και κερδοσκοπία και, επίσης, βοηθούν τον προϋπολογισμό καθώς μειώνουν τις πιθανές, επιπρόσθετες δαπάνες που γίνονται για να στηριχθούν οι κοινωνίες και οι επιχειρήσεις.

Όλους τους προηγούμενους μήνες, ο πρωθυπουργός και κυβερνητικά στελέχη υπεραμύνονταν των επιλογών τους να αφήσουν την αγορά να «αυτορυθμιστεί», αγνοώντας τι ακριβώς γινόταν γύρω τους. Σε αρκετά ευρωπαϊκά κράτη, όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία, ελήφθησαν εγκαίρως μέτρα για να μπει πλαφόν στην κερδοσκοπία και στα ανώτατο ενεργειακό κόστος, ενώ άλλα κράτη, όπως οι ΗΠΑ, προχώρησαν σε γενναία στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, τουλάχιστον στο 1/3 των δαπανών που καλείται τώρα να κάνει -με βάση το ΑΕΠ της- η κυβέρνηση γιατί πολύ απλά καθυστέρησε να λάβει εγκαίρως μέτρα. Αποτέλεσμα: Και το ενεργειακό κόστος εκτοξεύθηκε, και ο προϋπολογισμός ξέφυγε, και οι προβλέψεις για ανάπτυξη αποδυναμώθηκαν. Με δύο λόγια, ενώ το ΥΠΟΙΚ θα έδινε ένα x ποσό αν έπαιρνε αποφάσεις τον περασμένο Μάρτιο, τώρα που παίρνει αποφάσεις μετά από επτά μήνες, θα δώσει x επί 7 τουλάχιστον για να συγκρατήσει τη χασούρα καταναλωτών, ιδιωτών, μισθωτών, επαγγελματιών και επιχειρήσεων. Χασούρα που, αθροιστικά, επιβαρύνει τον ίδιο τον προϋπολογισμό του 2023.

Κανείς λογικός άνθρωπος δεν μπορεί να καταλάβει τι ακριβώς έχει στο κεφάλι του ο πρωθυπουργός όταν καθυστερεί να πάρει τέτοιες αποφάσεις. «Δεν έχουμε την πολυτέλεια να καθόμαστε με σταυρωμένα τα χέρια και να παρακολουθούμε τη Ρωσία να χρησιμοποιεί τους θεσμούς της αγοράς εναντίον μας. Είναι πράξη κοινής λογικής, και κυριαρχίας, να παρέμβουμε και να σχεδιάσουμε κανόνες που θα ανταποκρίνονται στην πρωτοφανή πρόκληση που αντιμετωπίζουμε», συμπλήρωσε ο πρωθυπουργός στο άρθρο του. Ορθά τα λέει, αλλά τόσους μήνες τι ακριβώς έκανε; Γιατί δεν είχε δράσει και κοιτούσε την κρίση να βαθαίνει και τις συνέπειες να γίνονται πλέον μη διαχειρίσιμες; Εξυπηρετούσε κάποιους ή απλά δεν έχει ιδέα από βασικές οικονομικές αρχές και ασκεί καθήκοντα «μαθητευόμενου μάγου» στις πλάτες όλων μας;