Οι καύσωνες διαρκείας αλλάζουν πλέον τη ζωή μας και την οικονομία

Κατασκευές, μεταποίηση, γεωργία, μεταφορές, ασφαλιστικός κλάδος και φυσικά ο τουρισμός είναι μερικοί από τους βασικούς τομείς που επηρεάζονται από τις βίαιες, απότομες κλιματολογικές μεταβολές. 

Ο σκληρός και επίμονος καύσωνας που ζήσαμε τον Ιούλιο φέτος ήταν ένα ισχυρότατο καμπανάκι για όσα θα αναμένουμε πλέον το επόμενο διάστημα, τα επόμενα χρόνια, αναγκάζοντας τις κοινωνίες και, πρωτίστως, τις πολιτικές ηγεσίες και τους διεθνείς οργανισμούς σε νέες πολιτικές και στο σχεδιασμό μίας ατζέντας με νέα χαρακτηριστικά και διαφορετικές προτεραιότητες. Στο επίκεντρο βρίσκεται και θα βρίσκεται πλέον πολύ πιο έντονα το στοιχείο της προσαρμογής των κοινωνιών στις νέες αυτές συνθήκες, αλλά και η βιωσιμότητα του οικονομικού μοντέλου, σε νέες διαστάσεις πλέον, μέσα στο κορεσμένο από ιδέες παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα πολιτικής διαχείρισης. 

Ένα ευρύ φάσμα τομέων της οικονομίας προετοιμάζεται για τις αλλαγές που θα επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο ασκούν τις δραστηριότητές τους, καθώς τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα γίνονται ολοένα πιο συχνά και έντονα. Πολλές επιστημονικές έρευνες υπογραμμίζουν την τεράστια οικονομική ζημιά που έχουν ήδη προκαλέσει σε διεθνές επίπεδο οι συνέπειες της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής, με μελέτη του πανεπιστημίου Dartmouth να αποκαλύπτει ότι η ακραία ζέστη προκάλεσε ζημιές που υπερβαίνουν τα 16 τρισ. δολάρια στο βάθος των 20 ετών που έχουν προηγηθεί. Η ζημιά προκύπτει, μεταξύ άλλων, από την κάμψη της παραγωγικότητας και το κόστος των κλειστών επιχειρήσεων, φαινόμενα που αναμένεται να ενταθούν το επόμενο διάστημα. 

Η ακραία ζέστη και ο παρατεταμένος καύσωνας αποτελούν μία κρίσιμη οικονομική απειλή, δυσκολεύοντας την εργασία και, κατά συνέπεια, διαμορφώνοντας μία νέα εξίσωση στην οποία μπαίνουν ως κύριες μεταβλητές οι υψηλές θερμοκρασίες και η χαμηλή παραγωγικότητα, αλλά και ο κίνδυνος για την απώλεια ζωής. Μείζον ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι και θα είναι η απαίτηση για ισχυρότερες πολιτικές προστασίας της εργασίας, ειδικά από εργαζόμενους που δουλεύουν σε εξωτερικούς χώρους. Εργαζόμενοι στη γεωργία, τις κατασκευές, ντελιβεράδες, διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο για την υγεία και την ίδια τη ζωή τους, με έρευνα του ινστιτούτου πολιτικών μηχανικών του Λονδίνου να αναδεικνύει και να συνδέει τους σχετικούς με τις παρατεταμένα υψηλές θερμοκρασίες κινδύνους, τους τραυματισμούς και τους θανάτους από την έκθεσης σε ακραία υψηλές θερμοκρασίες. 

Άγνωστος συνεχίζει να παραμένει ο αριθμός των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους στα κατασκευαστικά έργα για το Μουντιάλ του Κατάρ, με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ILO) να υπογραμμίζει τους κινδύνους και για τους εργαζομένους σε εσωτερικούς χώρους, συμπεριλαμβανομένων των 66 εκατ. ανθρώπων παγκοσμίως που απασχολούνται στην κλωστοϋφαντουργία, οι οποίοι συχνά δουλεύουν σε εργοστάσια και εργαστήρια χωρίς κλιματισμό.

Τι μας δείχνουν όλα αυτά; Ότι μαζί με τα πολλά αδιέξοδα που έχει προκαλέσει παγκοσμίως το ασκούμενο οικονομικό μοντέλο, υπάρχει πλέον μία ύστατη εξωτερική πίεση προς όσους λαμβάνουν αποφάσεις να αλλάξουν πορεία. Κι αυτή η πίεση έρχεται από την ίδια την φύση κι από τις συνθήκες που προκαλεί – συνθήκες που δεν μπορούν να ξεπεραστούν με πρόχειρες πολιτικές, ούτε με μετακύλιση των προβλημάτων στο απώτερο μέλλον. Ειδικά από τη στιγμή που οι ακραίες κλιματικές συνθήκες αρχίζουν να επηρεάζουν εμφανώς τα μεγάλα, πυκνοκατοικημένα αστικά κέντρα της Ευρώπης και των ΗΠΑ, η κοινωνική πίεση αναμένεται να είναι μεγαλύτερη και οι αποφάσεις ίσως να έρθουν πιο γρήγορα από όσο θα περιμέναμε.