Τι θα γίνει με τον πληθωρισμό; Η κυβέρνηση και τα κόμματα τι κάνουν;

Για πάνω από δύο δεκαετίες, ο πληθωρισμός διεθνώς διατηρήθηκε σε χαμηλά επίπεδα, εξαιρουμένων των χωρών που αντιμετώπιζαν ανυπέρβλητα μακροοικονομικά ζητήματα, χωρίς διεθνή προστασία και με εξαιρετικά ασθενή τραπεζικά συστήματα, εκτός περιφερειακών ζωνών ασφαλείας, όπως π.χ. η Ευρωζώνη.

Τα ευρωπαϊκά κράτη, και φυσικά η χώρα μας, μαζί τις ΗΠΑ, τον Καναδά και την νοτιοανατολική Ασία βίωσαν τα τελευταία χρόνια μια σειρά από διαταραχές, όπως η πανδημία, τα προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες, η επεκτατική μακροοικονομική πολιτική και ο πόλεμος στην Ουκρανία – γεγονότα και συνθήκες που οδήγησαν τον πληθωρισμό σε υψηλά δεκαετιών.

Μετά από σχεδόν δύο χρόνια σε αυτή την κατάσταση, η ευρωπαϊκή οικονομία χρειάζεται έναν συνδυασμό πολιτικών για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού, με κεντρικό ζήτημα την αύξηση της παραγωγής ή τουλάχιστον την εξασφάλιση εναλλακτικών πηγών ενέργειας, αλλά και την αντιμετώπιση μεσο-μακροπρόθεσμων αναγκών που θα δημιουργηθούν για τρόφιμα κι άλλα βασικά προϊόντα που επηρεάζουν καθοριστικά το εισοδηματικό και βιοτικό επίπεδο των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).

Οι αυξήσεις των βασικών επιτοκίων ως βασικό εργαλείο μείωσης του πληθωρισμού από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δεν έχει αποδειχθεί μέχρι τώρα αποτελεσματική λύση, ειδικά όταν λιγοστεύουν τα προϊόντα και η παραγωγή δεν διευρύνεται, ενώ παράλληλα εγκυμονεί κινδύνους, όπως συμβαίνει σήμερα με τις πιο αδύναμες οικονομίες, οι οποίες βιώνουν στασιμότητα και ύφεση στους δείκτες της πραγματικής οικονομίας. Αυτό το spiral οδηγεί σε αύξηση του κόστους χρήματος, συμπιέζει την ζήτηση, μειώνει την κατανάλωση και οι επενδύσεις γίνονται ακριβότερες.

Εκεί χρειάζεται ο παρεμβατικός, ρυθμιστικός για την ακρίβεια, ρόλος του κράτους, στηρίζοντας εισοδήματα και επιχειρήσεις, βάζοντας όρια και επιβάλλοντας ποινές σε όσους αισχροκερδούν εις βάρος του κοινωνικού συνόλου. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, τόσο η απελθούσα όσο και η σημερινή, θα έπρεπε να είχε κινηθεί πιο δυναμικά κι αποτελεσματικά προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ η αντιπολίτευση όφειλε να πιέσει με στοχευμένες προτάσεις που έδιναν «ανάσες» στην κοινωνία και την οικονομία.

Την ίδια στιγμή, η νομισματική πολιτική φαίνεται ότι δεν αρκεί για να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό που προέχεται από την πλευρά της προσφοράς και ταυτόχρονα να επιτύχει ομαλή «προσγείωση» της οικονομίας και χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Τα αδιέξοδα μεγαλώνουν, η κατάσταση ξεφεύγει από κάθε έλεγχο και όσο το υψηλό κόστος διαβίωσης δεν αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά κι άμεσα, οδηγεί σε όξυνση της φτωχοποίησης, μείωση της δύναμης του εισοδήματος και, τελικά, αύξηση των ανισοτήτων.

Μπαίνουμε στον τελευταίο μήνα του καλοκαιριού, στον «πυρήνα» του καλοκαιριού, κι όμως δεν υπάρχει καμία δημόσια συζήτηση για τα παραπάνω θέματα, ούτε για το πώς αναμένεται να επηρεάσουν την κοινωνία μας το επόμενο διάστημα. Η κυβέρνηση πελαγοδρομεί, η αντιπολίτευση είναι «λίγη» και εμείς βρισκόμαστε στη μέση, αναγκασμένοι να πληρώσουμε το κόστος της αναποτελεσματικότητας από τη μία πλευρά και κόστος της αδιαφορίας και της εσωστρέφειας από την άλλη πλευρά.

Μπλέξιμο. Μεγάλο μπλέξιμο.