«Βρήκες σπίτι; Πω πω, τυχερός είσαι!»

Σήμερα στην Ελλάδα είναι καταχωρημένες σε γνωστές πλατφόρμες ενοικίασης περίπου 155.000 ακίνητα εκ των οποίων πάνω από 20.500 βρίσκονται στην Αθήνα. Περισσότερα από 3.000 καταλύματα ελέγχονται από μόλις 17 εταιρείες, ενώ αρκετά μικρότερες εταιρίες και πλατφόρμες, επίσημες και ανεπίσημες, που αυξάνονται σταθερά, παρέχουν επίσης βραχυπρόθεσμες μισθώσεις.

Τη στιγμή που τα ακίνητα που είναι εγγεγραμμένα στο Airbnb πολλαπλασιάζονται, ο κόσμος φεύγει από το κέντρο της Αθήνας, από πολλές συνοικίες , και «σπρώχνεται» προς τα προάστια, εκεί όπου οι τιμές είναι επίσης απαγορευτικές και το απόθεμα σπιτιών περιορισμένο. Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα για ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού στην πρωτεύουσα που δεν έχει το δικό του ακίνητο, κυρίως νέοι, φοιτητές, εργαζόμενοι, και βρίσκεται σε αδιέξοδο.

Την ίδια στιγμή, δεκάδες δάσκαλοι και γιατροί στις τουριστικές περιοχές της χώρας δεν μπορούν να βρουν ούτε μία γωνίτσα για να μείνουν, δεν υπάρχουν καταλύματα και σπίτια σε φυσιολογικές τιμές, καθώς όλα έχουν δοθεί θυσία στην τουριστική «ανάπτυξη». Μία ανάπτυξη που αφήνει τους ντόπιους τουρίστες και τους επαγγελματίες εκτός και βάζει εντός μόνο όσους μπορούν να τονώσουν το πρόσκαιρο κέρδος των ιδιοκτητών.

Σταδιακά, τις τελευταίες δύο κυρίως δεκαετίες, ο τουρισμός έπαψε να είναι η «βαριά βιομηχανία» της χώρας και έγινε η μοναδική βιομηχανία της. Η παραγωγικότητα και οι ευκαιρίες φθίνουν σε πλήθος άλλων τομέων, με την ελληνική κοινωνία να χωρίζεται στα δύο και τις ανισότητες να βαθαίνουν. Έχουμε στη μία πλευρά της διελκυστίνδας εκείνουςπου μπορούν να επωφεληθούν από αυτόν και εκείνους που υποφέρουν. Και στις δύο πλευρές υπάρχουν επίσης υποομάδες, εκείνοι δηλαδή που κερδίζουν μακράν περισσότερο και εκείνοι που υποφέρουν επίσης μακράν περισσότερο. Μία εντελώς αποκαρδιωτική κατάσταση που δεν οδηγεί πουθενά παρά μόνο στο πλήρες αδιέξοδο και στη διόγκωση μίας στρεβλής «ανάπτυξης» που δεν αφήνει κάτι πίσω μακροπρόθεσμα, δεν «χτίζει» κάτι, αντίθετα διαλύει σε ανεπανόρθωτο βαθμό τον κοινωνικό ιστό, την τοπική οικονομία και πολλές φορές το περιβάλλον.

Και έτσι, ξαφνικά, τα 500 ευρώ δεν αρκούν για να βρεις ενοίκιο, με το σπίτι που νοικιάζεις να κοστίζει πολλές φορές πάνω από το 40% του μισθού σου και σιγά σιγά, όλοι, ενώ αναγνωρίζουν το πρόβλημα και τον παραλογισμό -από τους πολιτικούς μέχρι το εργασιακό περιβάλλον, τους φίλους και οικείους σου κλπ- όλοι μας, θεωρούμε αυτή την κατάσταση σχεδόν νορμάλ. Κι όμως μόνο νορμάλ δεν είναι να ζεις σε κάτι «τρύπες», σε κάκιστη κατάσταση και να δίνεις 500 ευρώ, ενώ έχεις να αντιμετωπίσεις και την ακρίβεια, και τους πενιχρούς μισθούς και τα 10 και πλέον χρόνια κρίσης που έχεις φορτωθεί στην πλάτη σου.

Η στεγαστική κρίση είναι μείζον θέμα σε ολόκληρη την Ευρώπη, ειδικά στις πρωτεύουσες, τους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς και τα μεγάλα αστικά κέντρα. Σε χώρες όμως όπως η Ελλάδα, χωρίς στεγαστική πολιτική εδώ και πολλές δεκαετίες, που βρίσκεται ουραγός σε όλους σχεδόν τους κοινωνικούς και οικονομικούς δείκτες σε Ευρωπαϊκή Ένωση και Ευρωζώνη, το στεγαστικό ζήτημα διογκώνεται και απαιτεί άμεσες, βιώσιμες, ρεαλιστικές λύσεις, όχι πασαλείμματα και ημίμετρα.

Η ευθύνη για τη σημερινή κατάσταση βαραίνει την πολιτική ηγεσία και όχι τους ιδιοκτήτες των ακινήτων, ειδικά όσους προσπαθούν μέσα από τις μισθώσεις να εξασφαλίσουν ένα κάποιο εισόδημα. Η Ελλάδα προφανώς χρειάζεται τον τουρισμό, η μεγάλη πλεοψηφία των ιδιοκτητών αναζητά να αυξήσει το εισόδημά της, αλλά στην τελική πρέπει να υπάρχει και ένα πλαίσιο που να ικανοποιεί όλες τις πλευρές, να δημιουργεί συναινέσεις και να μην βαθαίνει το πρόβλημα. Η αναζήτηση μίας τέτοιας ισορροπίας είναι μία απαιτητική άσκηση, ωστόσο είναι κάτι παραπάνω από αναγκαία για να διατηρηθεί η μίνιμουμ κοινωνική συνοχή.