Donna Ferrato: «Ποτέ μην εγκαταλείπετε τον αγώνα κατά της έμφυλης βίας»

«Η αποτύπωση της πραγματικότητας είναι ιερή», λέει η Donna Ferrato. «Είμαι μια γυναίκα με φωτογραφική μηχανή. Επιλέγω πού θα περπατήσω. Επιλέγω με ποιόν θα περπατήσω. Είμαι η δημιουργός των φωτογραφιών μου. Οι φωτογραφίες προέρχονται από ιστορίες πραγματικών γυναικών που ξεπέρασαν προσωπικά τραύματα και βρήκαν την ελευθερία με τους δικούς τους όρους».

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1970, η καταξιωμένη φωτογράφος, ντοκιμαντερίστρια και ακτιβίστρια με έδρα τη Νέα Υόρκη χρησιμοποιεί τη φωτογραφική της μηχανή για να τιμήσει το αξιοσημείωτο θάρρος και τις εμπειρίες των γυναικών, εξερευνώντας θέματα όπως το σεξ, η ενδοοικογενειακή βία, η άμβλωση, ο τοκετός στο σπίτι, η αγάπη και η πολυγαμία. Το πρωτοποριακό βιβλίο της Living With the Enemy (Aperture, 1991) αποκάλυψε την κρυμμένη φρίκη της ενδοοικογενειακής βίας, ενώ το βιβλίο της Holy (powerHouse το 2020) είναι ένα ξεσηκωτικό κάλεσμα σε δράση που διακηρύσσει την «ιερότητα των δικαιωμάτων των γυναικών και τη δύναμή τους να είναι κυρίαρχες της μοίρας τους».

Τέσσερα χρόνια προετοιμασίας, το Holy είναι η ωδή της Ferrato στους «gonzo warriors που δίνουν τη μάχη μεταξύ καλού και κακού», με την ίδια να θυμάται την κοπιώδη διαδικασία της προετοιμασίας και συγγραφής ενός βιβλίου. «Με κράτησε απασχολημένη και μου έμαθε πώς να αποκόπτω τον θόρυβο και να ακούω τις γυναίκες. Οι γυναίκες είναι οι καλύτερες αφηγήτριες… πιστές, μη πιστές, νέες, ηλικιωμένες, cis και trans που προσπαθούν να ζήσουν».

Η Ferrato θυμάται τις άσχημες συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιούργησε το Holy. «Η ζωή με τον Τραμπ ως πρόεδρο ήταν κόλαση. Ατελείωτη, αρρωστημένη συζήτηση στα μέσα ενημέρωσης… Μπλα μπλα μπλα μπλα για τις γυναίκες του στο πλάι, το μέγεθος του πούτσου του, δημόσιες αποκαλύψεις για σεξουαλική παρενόχληση, μητέρες που φεύγουν από την τρελή βία, πολεμούν το ISIS, COVID-19, μητέρες και παιδιά κλειδωμένα στο σπίτι με κακοποιούς και βιαστές, η δολοφονία μαύρων ανδρών και γυναικών, η άνοδος του κινήματος της λευκής υπεροχής. Η κατάσταση γινόταν όλο και πιο άσχημη μέρα με τη μέρα».

Τα εγκαίνια της τελευταίας της έκθεσης στη Νέα Υόρκη προηγήθηκαν της οπισθοδρομικής απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου να ανατρέψει την απόφαση Roe v. Wade, σε μια εκδήλωση όπου τα θέματα του βιβλίου της εικονοποιούνται. «Το βιβλίο μου, Holy, υπογραμμίζει τα ιερά δικαιώματα των γυναικών να ελέγχουν τη μοίρα τους μέσα από τις επιλογές που κάνουν: να είναι LBGTQ+, να αγαπούν όποια θέλουν, να είναι ελεύθερες να εγκαταλείπουν τους κακοποιητές όποτε θέλουν, να έχουν εύκολη πρόσβαση σε ασφαλείς και νόμιμες αμβλώσεις, μεθόδους αντισύλληψης, καλές επιλογές υγειονομικής περίθαλψης, δίκαιη μισθολογική κλίμακα κ.λπ. Το ιερό έκθεμα είναι αφιερωμένο στα παραδείγματα των θαυμάσιων γυναικών του βιβλίου, προσφέροντας ένα ασφαλές μέρος σκέψης και προβληματισμού για να συγκεντρωθούν οι ομοϊδεάτες τους».

Στην έκθεση παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά 40 έργα κολάζ που δεν είχαν παρουσιαστεί ποτέ πριν. «Ήθελα να πλέξω τα χειρόγραφα πάνω στις πραγματικές φωτογραφίες ασημένιας ζελατίνης επειδή φαινόταν ωραίο και σφιχτό ως εικόνα, επειδή φαινόταν ριζοσπαστικό». Ενσωματώνοντας κείμενο και ισχυρές, προκλητικές δηλώσεις, τα κολάζ διευρύνουν το πεδίο εφαρμογής της πρακτικής της Ferrato με νέους αφηγηματικούς τρόπους. «Πολλά από αυτά τα πράγματα με τα οποία πειραματίζομαι μοιάζουν σαν να βγαίνουν από ένα κουτί ή σαν να είμαι ένα κύμα και να σπάω σε έναν τοίχο. Η ηθική μου επιταγή είναι να βρίσκομαι εκεί και να βοηθάω τους ανθρώπους που υποφέρουν σιωπηλά…Να ανταποκρίνομαι ως άνθρωπος, να κερδίζω την εμπιστοσύνη τους, να ακούω».