Κλιματική κρίση: Η υπερθέρμανση των ωκεανών απειλεί τα κοράλλια
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι οι κοραλλιογενείς ύφαλοι σε όλο τον κόσμο βιώνουν το μεγαλύτερο γεγονός μαζικής λεύκανσης που έχει καταγραφεί ποτέ.
Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι σε όλο τον κόσμο βιώνουν ένα μαζικό φαινόμενο λεύκανσης, σύμφωνα με έκθεση δύο αμερικανικών επιστημονικών φορέων. Ορισμένοι εμπειρογνώμονες προειδοποιούν ότι ίσως πρόκειται για το μεγαλύτερο γεγονός μαζικής λεύκανσης που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα.
Περισσότερο από το 54% των περιοχών με κοραλλιογενείς υφάλους στον κόσμο υπέστησαν λεύκανση το περασμένο έτος, επηρεάζοντας τουλάχιστον 53 χώρες και εδάφη, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων περιοχών του Ατλαντικού, του Ειρηνικού και του Ινδικού Ωκεανού, σύμφωνα με κοινή δήλωση της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) και της Διεθνούς Πρωτοβουλίας για τους Κοραλλιογενείς Υφάλους (ICRI).
«Είναι πιθανό ότι αυτό το γεγονός θα ξεπεράσει σύντομα το 56,1%», δήλωσε στο CNN ο Ντέρεκ Μανζέλο, συντονιστής του προγράμματος Coral Reef Watch της NOAA.
«Το ποσοστό των περιοχών υφάλων που βιώνουν θερμικό στρες επιπέδου λεύκανσης αυξάνεται κατά περίπου 1% ανά εβδομάδα» τόνισε.
Όταν τα κοράλλια εκτίθενται σε θερμικό στρες από τους θαλάσσιους καύσωνες, αποβάλλουν τα φύκια που ζουν μέσα στους ιστούς τους, τα οποία τους παρέχουν τόσο το χρώμα τους όσο και το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς τους. Εάν οι θερμοκρασίες των ωκεανών δεν επανέλθουν στα φυσιολογικά επίπεδα, η λεύκανση μπορεί να οδηγήσει σε μαζικό θάνατο των κοραλλιών, απειλώντας με κατάρρευση τα είδη και τις τροφικές αλυσίδες που βασίζονται σε αυτά.
Αυτό σηματοδοτεί το τέταρτο παγκόσμιο φαινόμενο λεύκανσης στον κόσμο και το δεύτερο την τελευταία δεκαετία. Τον τελευταίο χρόνο, γεγονότα μαζικής λεύκανσης έχουν επιβεβαιωθεί στην Φλόριντα, την Καραϊβική, το Μεξικό, τη Βραζιλία, την Αυστραλία, τον Νότιο Ειρηνικό, την Ερυθρά Θάλασσα, τον Περσικό Κόλπο, την Ινδονησία και τον Ινδικό Ωκεανό.
Ο καθηγητής Όβε Χεγκ-Γκούλντμπεργκ, κλιματολόγος με έδρα το Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ στην Αυστραλία, ο οποίος ειδικεύεται στους κοραλλιογενείς υφάλους, είχε προβλέψει αυτό το φαινόμενο μαζικής λεύκανσης πριν από μήνες.
«Γνωρίζαμε ότι οι θερμοκρασίες των ωκεανών αυξάνονται με ταχείς ρυθμούς, αλλά όχι με αυτή την ταχύτητα» δήλωσε στο CNN. «Το ανησυχητικό ζήτημα είναι ότι δεν γνωρίζουμε πόσο καιρό θα διαρκέσει αυτή η μαζική αλλαγή της θερμοκρασίας» πρόσθεσε.
Οι τελευταίοι 12 μήνες ήταν οι θερμότεροι που έχουν καταγραφεί ποτέ. Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες στην επιφάνεια της θάλασσας σημείωσαν ρεκόρ τον Φεβρουάριο και πάλι τον Μάρτιο, σύμφωνα με στοιχεία της υπηρεσίας Copernicus. Τον Φεβρουάριο, οι επιστήμονες του προγράμματος Coral Reef Watch της NOAA πρόσθεσαν τρία νέα επίπεδα συναγερμού στους χάρτες τους, προκειμένου οι επιστήμονες να αξιολογήσουν τη νέα κλίμακα της υποθαλάσσιας θέρμανσης.
Θα αλλάξει τα πράγματα το φαινόμενο Λα Νίνια;
Το Ελ Νίνιο, ένα φυσικό κλιματικό πρότυπο που προέρχεται από τον Ειρηνικό Ωκεανό και τείνει να αυξάνει τις παγκόσμιες θερμοκρασίες, συνέβαλε στην πρωτοφανή υπερθέρμανση των ωκεανών. Το φαινόμενο Λα Νίνια, το ψυχρό αντίστοιχο του Ελ Νίνιο, το οποίο αναμένεται μεταξύ Ιουνίου και Αυγούστου, παρέχει ένα ψήγμα ελπίδας για τους κοραλλιογενείς υφάλους, δήλωσε ο Μανζέλο της NOAA.
Ωστόσο, πρόσθεσε, τα τελευταία χρόνια, κατά τη διάρκεια του Λα Νίνια, εξακολουθούν να σημειώνονται φαινόμενα λεύκανσης.
«Ανησυχώ όλο και περισσότερο για το καλοκαίρι του 2024 για την ευρύτερη Καραϊβική και τη Φλόριντα», δήλωσε. «Όταν μπούμε στο καλοκαίρι, δεν θα χρειαστεί να αυξηθεί η θερμοκρασία για να ξεπεραστεί το όριο λεύκανσης» επισήμανε.
«Η αυξανόμενη συχνότητα και η ακρότητα των θαλάσσιων καύσωνων που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή, δοκιμάζει τα επίπεδα ανοχής των κοραλλιογενών υφάλων», δήλωσε η Σελίνα Στεντ, διευθύνουσα σύμβουλος του Αυστραλιανού Ινστιτούτου Θαλάσσιας Επιστήμης (AIMS). «Η κλιματική αλλαγή αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για τους κοραλλιογενείς υφάλους παγκοσμίως και αυτή η παγκόσμια επιβεβαίωση καταδεικνύει πόσο εκτεταμένες ήταν οι επιπτώσεις της κατά τους τελευταίους 12 μήνες» τόνισε.
«Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι ζωτικής σημασίας ο κόσμος να εργαστεί για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα», πρόσθεσε. «Είναι επίσης σημαντικό να διασφαλιστεί η καλή διαχείριση των κοραλλιογενών υφάλων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο» συμπλήρωσε.
Το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ έχει προειδοποιήσει ότι αν ο κόσμος δεν μειώσει σημαντικά τις εκπομπές αερίων, ο πλανήτης οδεύει προς αύξηση της θερμοκρασίας κατά σχεδόν 3 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Οι επιστήμονες προβλέπουν ότι αν οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξηθούν κατά 2 βαθμούς Κελσίου – κάτι που θα μπορούσε να συμβεί έως το 2050 – θα πεθάνει περίπου το 99% των κοραλλιών.
Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι, εκτός του ότι αποτελούν βασικό βιότοπο για τη θαλάσσια ζωή, είναι ζωτικής σημασίας για τις παράκτιες κοινότητες του κόσμου – λειτουργούν ως ζωτικό αμυντικό σύστημα ενάντια στην απειλή των πλημμυρών από καταιγίδες και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, και παρέχουν επίσης μέσα διαβίωσης και μια ζωτική πηγή τροφής για περίπου ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους παγκοσμίως.
Ο Ντέιβιντ Ρίτερ, διευθύνων σύμβουλος της Greenpeace Αυστραλίας, δήλωσε ότι οι ύφαλοι αντιμετωπίζουν «υπαρξιακό κίνδυνο» και ότι η ευθύνη «ανήκει εξ ολοκλήρου στους κύριους ενόχους που ενισχύουν την υπερθέρμανση του πλανήτη: τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων και τις κυβερνήσεις που στηρίζουν αυτή τη βιομηχανία».
«Τελειώνει ο χρόνος που έχουμε για να αποφύγουμε τη μη αναστρέψιμη κλιματική καταστροφή και πρέπει να δράσουμε γρήγορα για να εξασφαλίσουμε τον άμεσο τερματισμό των νέων ορυκτών καυσίμων» κατέληξε.
