5 βασικά συμπεράσματα για το αποτέλεσμα των εκλογών

To εκλογικό αποτέλεσμα της χθεσινής βραδιάς έχει προκαλέσει σοκ που ανάλογό του δεν έχουμε βιώσει ξανά από το 1974 και μετά. Τόσο για τις μεγαλύτερες, όσο και για τις νεότερες γενιές, το χθεσινό αποτέλεσμα στην κάλπη ήταν πραγματικά πρωτοφανές.

Το πρώτο βασικό συμπέρασμα είναι ότι για τη ΝΔ, το αποτέλεσμα συνιστά στρατηγική νίκη. Καθ’όλη την διάρκεια της προεκλογικής περιόδου ο κ. Μητσοτάκης μίλησε κατά κύριο λόγο για το μέλλον, θέτοντας ως προτεραιότητα το θετικό αφήγημα σε σχέση με τον βασικό του αντίπαλο, τον κ. Τσίπρα, που επένδυσε σε πιο «γκρίζα» καμπάνια. Τα περισσότερα στελέχη της ΝΔ ήταν απόλυτα πειθαρχημένα και εξέπεμψαν κοινό μήνυμα προεκλογικά, προσέχοντας πολύ τις δηλώσεις τους, σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ που βρέθηκε αντιμέτωπος με παλινωδίες στελεχών του, με τελευταίο παράδειγμα τον Γιώργο Κατρούγκαλο. Επίσης, η ΝΔ κατάφερε να συγκρατήσει στο ακέραιο το εκλογικό σώμα που την ψήφισε το 2019, διευρύνοντας μάλιστα το ποσοστό της και το προβάδισμα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ.

Το δεύτερο βασικό συμπέρασμα αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ και έχει να κάνει με το γεγονός ότι τα δομικά προβλήματα της προεκλογικής στρατηγικής του τον εγκλώβισαν και τον οδήγησαν σε μία στρατηγική ήττα. Τα προβλήματα αυτά είχαν διαφανεί εδώ και μήνες, χρόνια για την ακρίβεια, με το κόμμα να υιοθετεί επαμφοτερίζουσα στάση σε σειρά κρίσιμων θεμάτων, από το προσφυγικό μέχρι την οικονομία κι από την εργασία μέχρι την εξωτερική πολιτική. Στην Κουμουνδούρου υπολείπονταν σε ξεκάθαρες θέσεις σε ζητήματα διαχείρισης κρίσεων, τόσο στο πολιτικό πεδίο, όσο και σε αυτό των εκτάκτων αναγκών, το κόμμα αλλά και το στενό επιτελείο του προέδρου προχωρούσαν σε μία σειρά επικοινωνιακών λαθών, δεν έβγαζαν προς τα έξω καθαρές εικόνες και «γραμμές», ενώ εγκλωβίστηκαν και στην «παγίδα» της απλής αναλογικής, κυρίως γιατί δεν κατάφερε ο ΣΥΡΙΖΑ, ως μεγαλύτερο κόμμα έναντι του ΠΑΣΟΚ και του ΜέΡΑ25, να διαμορφώσει ένα υπαρκτό, μετεκλογικό σενάριο διακυβέρνησης. Ο Αλέξης Τσίπρας καλούσε αρχικά σε κυβέρνηση συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ πρώτο κόμμα, έπειτα εμφανίστηκε ανοιχτός σε σχήμα ανοχής και σε «κυβέρνηση ηττημένων» και τελικά άνοιξε και την «αγκαλιά» του στους ψηφοφόρους της ΧΑ. Όλα τα παραπάνω σενάρια είχαν, επίσης, έναν κοινό παρανομαστή: δεν έβγαιναν με τίποτα οι αριθμοί. Με τίποτα όμως.

Το τρίτο βασικό συμπέρασμα είναι ότι το αίτημα της σταθερότητας ήταν κυρίαρχο στις κάλπες της 21ης Μαΐου και εκεί η ΝΔ κυριάρχησε. Αντίθετα, ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ θα μπορούσε να έχει πολλά «όπλα» στην προεκλογική του φαρέτρα ως απόρροια των αποτελεσμάτων των πολιτικών της ΝΔ, γέννησε ανασφάλεια κι ασάφειες στην κοινωνία, οδηγώντας ένα μεγάλο τμήμα των αναποφάσιστων στην «αγκαλιά» του κ. Μητσοτάκη. Η δυσκολία του επιτελείου της Κουμουνδούρου να κινηθεί με τρόπο διαφορετικό από εκείνο του 2014 και του 2019 φάνηκε για ακόμη μία φορά – κι αυτό το πληρώνει σήμερα το κόμμα, ο χώρος και το χρεώνεται προσωπικά ο Αλέξης Τσίπρας. Με δεδομένο ότι η επόμενη εκλογική αναμέτρηση θα είναι εκ των πραγμάτων πιο δύσκολη, αν δεν αλλάξει κάτι ριζικά σε επίπεδο στρατηγικής μέσα στις επόμενες εβδομάδες, ο ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει να μπει σε φάση ταχείας αποσύνθεσης.

Το τέταρτο βασικό συμπέρασμα είναι ότι το μέγεθος της συντριβής που υπέστη ο ΣΥΡΙΖΑ παίρνει τα φώτα από τον νικητή της βραδιάς και τα στρέφει στον ηττημένο. Ο κ. Μητσοτάκης κατάφερε ένα αποτέλεσμα που δεν το περίμενε ούτε ο ίδιος κι αυτό που αποδείχθηκε είναι ότι προς το παρόν δεν υπάρχει κανένας πολιτικός, καμία πολιτική δύναμη, κανένας εσωκομματικά επίσης αντίπαλος, που να μπορεί να τον αμφισβητήσει ή να τον αντικαταστήσει. Υπάρχει κόσμος που απελπίστηκε με την έλλειψη ΜΕΘ, που οργίστηκε με τις υποκλοπές, που εξαγριώθηκε με τα Τέμπη, που βίωσε εξαιρετικά δύσκολες στιγμές μέσα στην πανδημία και μέσα στην ενεργειακή κρίση, αλλά έδωσε στον Μητσοτάκη την ψήφο του. Όχι επειδή τα έκανε καλά, αλλά επειδή η συμπεριφορά και η έλλειψη στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ οδήγησει ένα σημαντικό μέρος του εκλογικού σώματος στη ΝΔ. Η κατάκτηση της αυτοδυναμίας στο δεύτερο γύρο φαίνεται κάτι παραπάνω από ρεαλιστικό σενάριο για τον κ. Μητσοτάκη, οπότε το ζητούμενο για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι να δυναμώσει όσο μπορεί μέχρι την επόμενη κάλπη για να διαμορφώσει τη μίνιμουμ δυνατή, σε επίπεδο ποσοστών και εδρών, αξιωματική αντιπολίτευση.

Το πέμπτο βασικό συμπέρασμα συνδέεται με το παραπάνω. Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να στοχεύει στην ανασύνταξη δυνάμεων, ωστόσο πλέον δεν φαίνεται να έχει το πάνω χέρι. Έχει απέναντί του ένα ΠΑΣΟΚ εξαιρετικά δυναμωμένο, με διψήφιο ποσοστό πλέον, έτοιμο να «καταδιώξει» τον ΣΥΡΙΖΑ για τη δεύτερη θέση και την ηγεμονία στο χώρο της κεντροαριστεράς και της αριστεράς. Ο κ. Ανδρουλάκης υιοθέτησε μία στατηγική ίσων αποστάσεων απέναντι σε ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ που του «βγήκε» στην πράξη και πλέον έχει κάθε λόγο να νιώθει αυτποπεποίθηση και να αισιοδοξεί για τη δεύτερη κάλπη, καθώς βρίσκει τον ΣΥΡΙΖΑ σε τραγική κατάσταση. Οι όροι μοιάζουν να αντιστρέφονται και ενώ μέχρι σήμερα ήταν η Κουμουνδούρου που καλούσε τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ να έρθουν σε αυτή, τώρα είναι η Χαριλάου Τρικούπη που καλεί τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ να έρθουν πίσω. Eye for an eye, όπως λένε οι Άγγλοι, σε μία σκληρή μάχη επιβίωσης που διεξάγεται παράλληλα με την απόλυτη -κι ανησυχητική για τη δημοκρατία, τον πλουραλισμό και την υγεία του πολιτικού μας συστήματος- κυριαρχία της ΝΔ και του κ. Μητσοτάκη.