Πορτογαλία: Το λαϊκιστικό κόμμα Chega αλλάζει τους πολιτικούς συσχετισμούς

Πριν από τέσσερα χρόνια, το 2019, το νεοσύστατο τότε πολιτικό κόμμα «Chega!», που σημαίνει «Αρκετά!» στα πορτογαλικά, κατέκτησε μία έδρα στο πορτογαλικό κοινοβούλιο. Περίπου τρία χρόνια αργότερα, στις βουλευτικές εκλογές του 2022, πολλαπλασίασε το ποσοστό του, κερδίζοντας συνολικά 12 έδρες, λαμβάνοντας το 7,2% των ψήφων.

Μία εκπληκτική άνοδος για ένα κόμμα το οποίο γρήγορα εισήλθε στο ευρύτερο τοπίο των ευρωπαϊκών και λαϊκιστικών κομμάτων, με εμφανή εθνικιστική ρητορική, φλερτάροντας με την ακροδεξιά και τις αφηγήσεις κατά των μεταναστών, της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας και των μουσουλμάνων, αλλά πάντα απορρίπτοντας να χαρακτηριστεί ως τέτοιο.

«Ήταν πραγματικά ένα τεράστιο σοκ», δήλωσε η ακτιβίστρια Catarina Viegas στο Euronews. «Ο κόσμος δεν ήταν ευχαριστημένος με την οικονομική κατάσταση της χώρας, μετά ήρθε ο κορονοϊός – το Chega κάλυψε το κενό μεταξύ των υποσχέσεων της κυβέρνησης και αυτών που δεν μπόρεσαν να υλοποιήσουν, και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης εξομάλυναν την ακροδεξιά αφήγησή τους», πρόσθεσε.

Για πολλούς παρατηρητές εκτός Πορτογαλίας, η άνοδος του κόμματος αποτέλεσε επίσης έκπληξη. «Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που δεν είχαν συνειδητοποιήσει ότι υπήρχε μια τόσο μεγάλη, ακροδεξιά σκηνή στην Πορτογαλία επειδή ιστορικά, από την πτώση του δικτάτορα Αντόνιο ντι Ολιβέιρα Σαλαζάρ το 1974, αυτό δεν συνέβαινε πραγματικά», δήλωσε στο Euronews η Heidi Beirich, συνιδρύτρια του Global Project Against Extremism (GPAHE). «Η Πορτογαλία φάνηκε να αντιστρατεύεται την τάση που παρατηρείται σε μέρη όπως η Ιταλία, η Σουηδία, η Γαλλία και ούτω καθεξής», υπογράμμισε.

Το Chega ανατρέπει τους πολιτικούς συσχετισμούς 

Αλλά τότε ήρθε το Chega, που είναι πλέον το τρίτο δημοφιλέστερο κόμμα στη χώρα, με ρεαλιστικές πιθανότητες να ενισχύσει το ποσοστό του στο άμεσο μέλλον. «Το Chega είναι ένα βαθιά αντιμεταναστευτικό, αντι-ρομά, κατά της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας κόμμα», δήλωσε η Beirich. «Δαιμονοποιούν τους μετανάστες. Η ηγεσία τους, συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής Αντρέ Βεντούρα, έχουν πει φρικτά πράγματα για τους Ρομά, τονίζοντας ότι συνιστούν ‘πρόβλημα ασφάλειας’ – μεταξύ άλλων», σημείωσε.

«Ο Βεντούρα έχει επίσης μιλήσει για πράγματα όπως η θεωρία συνωμοσίας της ‘Μεγάλης Αντικατάστασης’, η οποία είναι μια ιδέα των λευκών ρατσιστών. ότι οι μετανάστες πρόκειται να αντικαταστήσουν κατά κάποιο τρόπο τους γηγενείς Πορτογάλους στην Πορτογαλία» συνέχισε.

Γι’ αυτούς κι άλλους λόγους, η GPAHE πρόσθεσε πρόσφατα το Chega στον κατάλογο των ομάδων μίσους και εξτρεμιστών στην Πορτογαλία. Υπάρχουν άλλες 12 ομάδες στον κατάλογο, συμπεριλαμβανομένων άλλων παλαιότερων κομμάτων που προϋπήρχαν του Chega, δήλωσε η Beirich, αλλά δεν έφτασαν ποτέ στην εκλογική επιτυχία του Chega, όπως το Alternativa Democrática Nacional (Εθνική Δημοκρατική Εναλλακτική) και το Ergue-Te (Ξεσηκωθείτε), παλαιότερα γνωστό ως Partido Nacional Renovador (Κόμμα Εθνικής Αναγέννησης).

Η απόφαση να καταχωρηθεί το Chega ως εξτρεμιστικό κόμμα ήταν αμφιλεγόμενη στην Πορτογαλία, όπου η ηγεσία του κόμματος επιμένει να θεωρεί ότι εκφράζει “λαϊκιστικά” και όχι “ακροδεξιά” στοιχεία της πορτογαλικής κοινωνίας.