Αντέχουμε να ζήσουμε ακόμη μία κρίση;

Τα σημάδια είναι ήδη εδώ, εδώ και πολλούς μήνες για την ακρίβεια, και σε πολλά κράτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι κυβερνήσεις το συζητούν ανοιχτά. Στη Γαλλία, έχει μαλλιάσει η γλώσσα του Ζαν-Λυκ Μελανσόν να το επαναλαμβάνει, στην Ισπανία ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ επιμένει ότι έρχεται μία δύσκολη περίοδος (λες κι αυτή που έχουμε σήμερα δεν είναι δύσκολη…), στην Πορτογαλία τα ίδια, αλλά και στη Μεγάλη Βρετανία τόσο κυβερνητικές πηγές, όσο και οι Εργατικοί μιλούν δημόσια για «αυτό που έρχεται».

Στην Ελλάδα, η στεγαστική κρίση έχει «χτυπήσει κόκκινο», τα ενοίκια είναι στα ύψη, τα αγαθά πανάκριβα, στο σούπερ-μάρκετ δίνουμε κάθε φορά μία μάχη. Άλλοτε βγαίνουμε με σακούλες φορτωμένοι, άλλοτε με δύο-τρία πραγματάκια, αναστενάζοντας κάθε φορά, βλέποντας παράλληλα τους πάσης φύσης λογαριασμούς να «φουσκώνουν». Αναφωνούμε μέσα μας «δεν πάει άλλο!» και συνεχίζουμε με το κεφάλι σκυμμένο να βαδίζουμε προς τον προορισμό μας.

Εμείς οι ίδιοι, όσο και φίλοι μας, άνθρωποι στο περιβάλλον μας βλέπουμε ότι μετά τις 25 του μήνα «δεν βγαίνουμε», παρόλο που κάθε φορά που μοιραζόμαστε αυτή την πραγματικότητα με άλλους ντρεπόμαστε, λες και οι άλλοι είναι σε καλύτερη κατάσταση από εμάς. Αυτό το αίσθημα ενοχής έχει καλλιεργηθεί χρόνια τώρα και είναι αποτέλεσμα ενός ατελείωτου βάρους στερεότυπων που «κάθεται» στην πλάτη μας. Βάρους κι απαιτήσεων για το τί πρέπει να φέρνουμε στο σπίτι, πού θα έπρεπε να έχουμε φτάσει επαγγελματικά, πότε θα κάνουμε παιδιά, γιατί δεν κάνουμε εκείνο ή το άλλο, γιατί έχουμε στρες, τι συμβαίνει με την πάρτη μας, κλπ, κλπ.

Ένας φίλος μου επέστρεψε στους δικούς του – στα 35 του χρόνια – έχοντας ζήσει από τα 18 μόνος του. Γιατί επέστρεψε; Γιατί δεν «βγαίνει», όπως μου λέει, γιατί δεν του έφταναν τα λεφτά να νοικιάσει κάπου και να πληρώνει και λογαριασμούς. «Θα έπρεπε να λιμοκτονήσω», μου είπε. «Ρίχνω την αξιοπρέπειά μου κι πάω να μείνει για λίγο πίσω στους δικούς μου», προσθέτει, «μέχρι κάπως να ορθοποδήσω».

Αντέχουμε να ζήσουμε ακόμη μια κρίση; Οι σημερινοί 40αρηδες αντέχουν να συνεχίζουν να περνούν το ίδιο; Οι νεότεροι, οι 18αρηδες και 25αρηδες, για πόσο ακόμα θα ζουν σε ένα τέτοιο περιβάλλον, που μεγάλωσαν μόνο μέσα σε απανωτές κρίσεις; Το να ανησυχούμε καθημερινά για τους λογαριασμούς μας και τα έξοδα και να νιώθουμε πολλές φορές ως περιφερόμενα ερείπια είναι εξοντωτικό. «Εξοντωτικό ψυχικά και σωματικά», όπως θα έλεγε και ο καλός μου φίλος Δημήτρης.

Για πόσο ακόμα; Κανείς δεν έχει απάντηση προς το παρόν.

ΥΓ: Σήμερα στη Βουλή ο Κυριάκος Μητσοτάκης σηκώθηκε κι έφυγε από τη συνεδρίαση ενώ γινόταν συζήτηση για τις παρακολουθήσεις. Πρωτόγνωρα πράγματα. Πέραν του ότι κάτι πολύ βρόμικο και θεσμικά ντροπιαστικό και επικίνδυνο συμβαίνει τους τελευταίους πολλούς μήνες στη χώρα, όπως έχουμε επανειλημμένως γράψει, πότε θα γίνει συζήτηση για το μέλλον της χώρας; Πότε θα κληθούν οι πολιτικοί αρχηγοί να μιλήσουν για όσα απασχολούν τους πολίτες, τη νεολαία, τις παραγωγικές δυνάμεις, που είναι εγκλωβισμένοι διαρκώς σε ημίμετρα και υποσχέσεις; Πότε θα συζητήσουμε για το παραγωγικό μοντέλο της χώρας όπως κάνουν όλα τα σύγχρονα κράτη; Αυτή η συζήτηση θα έπρεπε να είχε γίνει καιρό τώρα, όχι μία, αλλά πολλές φορές. Να μπει στο δημόσιο διάλογο, να αρχίσουμε να μιλάμε συλλογικά ως κοινωνία για το πού πηγαίνουμε. Τι περιμένουμε;