Η απόλυτη ντροπή: Για πόσο ακόμα θα «σέρνεται» η δίκη για την τραγωδία στο Μάτι;

Τον Μάιο του 2019, λίγο πριν από τις ευρωεκλογές εκείνης της χρονιάς, η Wall Street Journal διαπίστωνε ότι «η αργή δικαιοσύνη της Ελλάδας επιτρέπει στο φασιστικό κόμμα να ευημερεί». Και τότε, όπως και σήμερα στη περίπτωση της δίκης για την τραγωδία στο Μάτι, το θέμα ήταν η αίθουσα. «Η δίκη θα έπρεπε να διαρκέσει 18 μήνες», πρόσθεταν οι συντάκτες του άρθρου. «Αντίθετα, έχει κινηθεί με ρυθμό σαλιγκαριού. Για μεγάλες περιόδους, το δικαστήριο της Αθήνας δεν μπορούσε να βρει τον χώρο ή το προσωπικό για τις ακροάσεις».

Έξι χρόνια μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, η δίκη εκκρεμούσε, πλήττοντας το κύρος της δικαιοσύνης, γεννώντας πολλά ερωτήματα σχετικά με την πολιτική σκοπιμότητα πίσω από εκείνη την εξόφθαλμη καθυστέρηση. Το συγκλονιστικό ήταν ότι στις εθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου του 2019, η Χρυσή Αυγή λίγο έλειψε να μπει στη Βουλή, λαμβάνοντας ποσοστό 2,93%. Αν είχε μπει, η ΝΔ ως πρώτο κόμμα, αντί για 158 έδρες, θα είχε οριακή κοινοβουλευτική πλειοψηφία και, επίσης, κανείς δεν θα ήξερε πώς θα εξελισσόταν η δίκη και ποιες θεσμικές αποτυπώσεις θα είχε η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση του κόμματος στην πορεία της δίκης.

Η δίκη για το Μάτι ξεκίνησε χθες, Δευτέρα, τέσσερα και πλέον χρόνια μετά τον θάνατο 104 ανθρώπων και των όσων θλιβερών ακολούθησαν σε όλα τα πεδία. Η δίκη διακόπηκε λόγω «ακαταλληλότητας της αίθουσας» του δικαστηρίου, μία εξέλιξη που προκαλεί απογοήτευση και ντροπή, όχι μόνο για τους συγγενείς και το περιβάλλον των θυμάτων, αλλά για ολόκληρη την κοινωνία. Η αίθουσα του δικαστηρίου στην Ευελπίδων δεν χωρούσε τους διαδίκους, τους συγγενείς των θυμάτων, τους εκπροσώπους του Τύπου και κρίθηκε ακατάλληλη για την περίσταση. Απίθανα πράγματα.

Μία δίκη που μόλις ξεκίνησε, διακόπηκε, αποδεικνύοντας την κατάντια του σημερινού δικαστικού, πολιτικού και θεσμικού μοντέλου, μία ντροπιαστική εξέλιξη για ένα κράτος που θέλει να συγκαταλέγεται ανάμεσα στις ανεπτυγμένες, σύγχρονες δημοκρατίες. Η διαδικασία θα επαναληφθεί σε μία εβδομάδα και μάλλον θα ακολουθήσουν πολλές διακοπές και συζητήσεις για ένα θέμα καθαρά διαδικαστικό, αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα την ουσία της υπόθεσης. Τόσο η δικαιοσύνη, όσο κυρίως η κυβέρνηση προχώρησαν σε αστείες δικαιολογίες, προκαλώντας τη νοημοσύνη των πολιτών. Το κράτος δικαίου παραλύει στη χώρα, κι αυτή δεν είναι μία εξέλιξη που αποδίδεται μόνο κι αποκλειστικά στη σημερινή κυβέρνηση. Το πρόβλημα είναι βαθιά δομικό και κανένα κόμμα δεν δείχνει ικανό να το αντιμετωπίσει.

Το ψυχικό βάρος που έχουν ακόμη να κουβαλήσουν οι συγγενείς των θυμάτων είναι μεγάλο. Είναι τεράστιο. Σε μία άλλη χώρα της ΕΕ, οι άνθρωποι ίσως είχαν βρει το δίκιο τους και η δικαιοσύνη θα είχε αποδοθεί. Στην Ελλάδα όμως της βαθιάς πολιτικής και θεσμικής αποσύνθεσης, πρέπει να περιμένουν, και να περιμένουν και να περιμένουν. Μέχρι να στερέψουν τα δάκρυα και να αδειάσει από συναισθήματα και «κρατήματα» η ψυχή τους.