Υπόθεση Κανελλόπουλου: Πόσο να εμπιστευόμαστε τη δικαιοσύνη;

Η παρουσία του πρώην αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Αναστάσιου Κανελλόπουλου ως επικεφαλής του κόμματος Κασιδιάρη αντανακλά, ή μάλλον επαληθεύει, τον προβληματισμό για τη δικαιοσύνη και το ρόλο της στα δημόσια πολιτικά πράγματα.

Η συμμετοχή ενός πρώην ανώτατου εισαγγελικού λειτουργού, με σημαντική πορεία στο δικαστικό σώμα, σε ένα τέτοιο πολιτικό σχηματισμό φέρνει αναπόφευκτα στα χείλη μας ένα μεγάλο ερώτημα: Ποιοι μας δικάζουν τελικά; Πως είναι δυνατόν πρόσωπα που ασπάζονται τέτοιες ιδεολογίες να δικάζουν και, επιπλέον, πόσα ακόμη πρόσωπα εντός τους δικαστικού σώματος ασπάζονται τις ιδέες κι αρχές ενός καταδικασμένου για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση;

Ασφαλώς και υπάρχουν πολλοί καλοί δικαστές και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί η περίπτωση Κανελλόπουλου να συμπαρασύρει συλλήβδην το χώρο και να μας οδηγήσει σε γενικεύσεις. Δεν μπορούμε όμως να μην ανησυχούμε, και μάλιστα πολύ, με αυτή την εξέλιξη και να μην σκεφτόμαστε ότι μέσα στο δικαστικό σώμα πιθανόν να υπάρχουν κι άλλοι ομοϊδεάτες του κ. Κανελλόπουλου που σήμερα δικάζουν και παίρνουν αποφάσεις για τη ζωή μας.

Περιπτώσεις όπως του προαναφερθέντα δικαστικού «πληγώνουν» το θεσμό, σε σημείο που ο πολίτης να χάνει ακόμη περισσότερο την εμπιστοσύνη του στη δικαιοσύνη. Δεν είναι λίγες οι αποφάσεις που έχουν λάβει δημοσιότητα και έχουν προσβάλλει το κοινό περί δικαίου αίσθημα, ειδικά μέσα στα μνημόνια, κλονίζοντας την εμπιστοσύνη προς τη δικαιοσύνη, οδηγώντας την κοινωνία σε δεύτερες σκέψεις για τη σχέση της με την πολιτική εξουσία.

Από την άλλη πλευρά, η περίπτωση Κανελλόπουλου διαμορφώνει και μία ευκαιρία για τον νομικό κόσμο αλλά και την κοινωνία μας συνολικά. Είναι ίσως η ώρα να αναρωτηθούμε με ποιον τρόπο μπορεί να εξελιχθεί ομαλά ο θεσμός της δικαιοσύνης και να ανακτήσει έναν υψηλό βαθμό αξιοπιστίας στα μάτια της κοινωνίας. Με ποιον τρόπο η δικαιοσύνη θα μπορεί να συμβάλλει στην ενίσχυση της δημοκρατίας και της ισονομίας, με ποιον τρόπο θα αντιμετωπιστούν και ζητήματα επετηρίδας που «σπρώχνουν» πρόσωπα σε ανώτατες θέσεις ακόμη και εξαιτίας της εξωθεσμικής προσκόλλησής τους σε κάποιο κόμμα εξουσίας. Επίσης, θα πρέπει να δούμε με ποιον τρόπο θα θωρακιστεί μία, στη βάση του δικαίου, αντίληψη της κοινωνικής πραγματικότητας και των μίνιμουμ κανόνων που μπορούν διασφαλίζουν την ειρήνη και ομαλότητα μέσα στην κοινωνίας από τους ίδιους τους δικαστές. Η συμμετοχή δικαστικών σε πολιτικά σχήματα, όπως του Κασιδιάρη, σίγουρα δεν βοηθά στα παραπάνω, ενώ «θολώνει» και το αίσθημα δικαίου που κατακτά βήμα βήμα ο κάθε πολίτης μέσα από το σπίτι του, μέσα από το σχολείο, τις παρέες του, την εργασία του, τη συμμετοχή στην κοινωνία και τα κοινά.

Ο διάλογος για την πρόσβαση φασιστών ή θιασωτών του φασισμού στον κρατικό μηχανισμό ουσιαστικά δεν έχει γίνει ποτέ, παρότι υπάρχουν πολλά σημάδια. Ένας τέτοιος διάλογος πρέπει να ανοίξει και να προχωρήσει βαθιά ώστε το νομοθετικό σώμα και η εκτελεστική εξουσία να καταλήξουν σε μία συγκεκριμένη νομοθεσία. Η υπόθεση Κανελλόπουλου δίνει αυτήν ακριβώς την ευκαιρία στην Πολιτεία. Θα την αξιοποιήσει;