Λιτότητα εμείς, ατελείωτες δαπάνες η Γερμανία

Τώρα που η ενεργειακή κρίση μπαίνει σε νέα, πιο δυσμενή για τις κοινωνίες φάση, η γερμανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι προχωρά σε ένα τεράστιο πρόγραμμα επιδοτήσεων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις για να αντιμετωπιστεί η κατακόρυφη αύξηση στους λογαριασμούς αερίου και ρεύματος. Τα 200 δισ. ευρώ που δεσμεύεται να δαπανήσει η κυβέρνηση του Όλαφ Σολτς αντιστοιχούν στο ετήσιο ελληνικό ΑΕΠ, με την Κομισιόν να εκφράζει τις επιφυλάξεις της για το εύρος της δημοσιονομικής «τρύπας» που ανοίγει στη γερμανική οικονομία και την Ευρωζώνη.

Την ίδια στιγμή, η Γερμανία επιτρέπει στον εαυτό της αυτό που αρνείται σε όλα τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της ΕΕ, που δεν είναι άλλο από την επιβολή γενικού πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, όπως ζητεί η πλειονότητα των χωρών. Μαζί με την Ολλανδία, είναι οι δύο χώρες που βάζουν στοπ στην πρόταση να μπει όριο στην κερδοσκοπία και το κόστος για πολίτες και επιχειρήσεις, μετακυλίοντας το βάρος στον προϋπολογισμό, δηλαδή στους ίδιους τους πολίτες. Το σχέδιο του Σολτς είναι απλό, όσο και πονηρό: Αυξάνει τις δαπάνες τους κράτους για στήριξη της κοινωνίας και των επιχειρήσεων, για να γίνει αρεστός πολιτικά και δημοσκοπικά, αφήνοντας το κόστος αυτών των δαπανών να το πληρώσουν αργότερα οι πολίτες, όταν θα έχει περάσει η κορύφωση της κρίσης ή όταν θα εκτιμήσει η Γερμανία ότι ήρθε η ώρα να «μαζέψει» ό,τι γενναιόδωρα μοίρασε. Την ίδια στιγμή, αφήνει ανέπαφες τις εταιρίες ενέργειας και τους προμηθευτές για να κερδοσκοπούν ανενόχλητοι. Το αντίθετο δηλαδή από αυτό που έκανε η κυβέρνηση Σάντσεθ στην Ισπανία, που ήδη από την άνοιξη επέβαλε πλαφόν στις τιμές, κλείνοντας το δρόμο στους κερδοσκόπους, στηρίζοντας παράλληλα την κοινωνία με έκτακτες επιδοτήσεις.

«Πονηρός ο βλάχος (Σολτς)», που λένε και στο χωριό μου, με τη Γερμανία να επαληθεύει γιατί αποτελεί το μεγαλύτερο εμπόδιο για δημοσιονομική και οικονομική μεταρρύθμιση στην Ευρωζώνη. Τόσο επί Μέρκελ, όσο και επί Σολτς συνεχίζεται η ίδια πολιτική, όπου η ισχυρότερη χώρα αποφασίζει να σωθεί κατά μόνας και κάθε απόπειρα κοινής πολιτικής καταρρέει. Όπου κάθε προσπάθεια αναθεώρησης του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, που έχει κυριολεκτικά διαλύσει τις αδύναμες οικονομίες της Ευρωζώνες και έχει «θρέψει» περιφερειακές ανισότητες σε όλα τα κράτη-μέλη, πέφτει στο κενό γιατί η γερμανική ηγεσία απλά θέλει μία Ένωση που να εξυπηρετεί τα δικά της και μόνο συμφέροντα. Είναι αυτό που έλεγαν πριν τις ευρωεκλογές του 2019 προοδευτικοί πολιτικοί, αν θέλουμε μία «ευρωπαϊκή Γερμανία» ή μία «γερμανική Ευρώπη», ασκώντας κριτική στο γερμανικό μοντέλο χαλιναγώγησης των κοινών συμφερόντων των ευρωπαϊκών λαών, με τις δεξιές κυβερνήσεις να ειρωνεύονται. Να λοιπόν που τα βιώνουμε για ακόμη μία φορά σήμερα, όπως τα είχαμε βιώσει με τη λιτότητα των μνημονίων και την χρηματοπιστωτική κρίση.

Οι γερμανικές κυβερνήσεις υιοθετούν έναν αθέμιτο, σκληρό ανταγωνισμό απέναντι σε άλλα κράτη-μέλη, και καλά κάνουν στην τελική αν το δει κανείς από τη σκοπιά του realpolitik. Ο Σολτς ρίχνει ατελείωτα ποσά στην οικονομία, έχοντας εξασφαλίσει τις σχετικές προμήθειες και έξτρα ενεργειακές συμφωνίες με τους Άραβες, τρίβοντας τις επιλογές του στη μούρη των υπόλοιπων. Όπως έκανε και στη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και στην κρίση χρέους του 2010 η Γερμανία, όταν επέβαλε κοινή ευρωπαϊκή πολιτική και αντίδραση μόνον αφού είχε εξασφαλίσει τη δική της διάσωση. Όπως έκανε και με την ελληνική κρίση χρέους, «στραγγαλίζοντας» την κοινωνία μας.

Όσοι δεν το είχαν καταλάβει τότε, το καταλαβαίνουν τώρα: Οι επιλογές της πολιτικής ηγεσίας της χώρας την καθιστούν «βαρίδι» για κοινή πορεία και συνοχή εντός της ΕΕ, όπως επίσης και για σοβαρές, προοδευτικές μεταρρυθμίσεις. Είτε είναι οι Χριστιανοδημοκράτες στην ηγεσία, είτε οι Σοσιαλιστές, τα ίδια ακριβώς βιώνουμε. Μήπως πρέπει και εμείς να σκεφτόμαστε πλέον διαφορετικά; Γιατί πέρα από τις καταστροφικές επιλογές της γερμανικής κυβέρνησης, υπάρχουν και τα διδάγματα που θα μπορούσαμε να πάρουμε.