Πάμε για μνημόνιο το 2024;

Ο πρωθυπουργός άνοιξε τον χορό της παροχολογίας το προπερασμένο Σάββατο με την ομιλία και τη συνέντευξη Τύπου στη ΔΕΘ, «μοιράζοντας» 21 παροχές ύψους 5,5 δισ. ευρώ. Το σύνολο των δεσμεύσεων της κυβέρνησης, αν συμπεριλάβουμε και τις επιδοτήσεις για την ενέργεια, αγγίζει κοντά τα 20 δισ. ευρώ για το τέλος του 2022 και το 2023. Σε αυτά δεν προσθέτουμε και όποιες παροχές προκύψουν μέσα στο χειμώνα ως έκτακτη ενίσχυση σε περίπτωση που οι προβλέψεις για την οικονομία και το εύρος των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης σε πολίτες και επιχειρήσεις πέσουν έξω.

Το περασμένο Σάββατο ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας, πήρε τη σκυτάλη από τον πρωθυπουργό και μίλησε για παροχές ύψους άνω των 9,35 δισ. ευρώ έναντι νέων εσόδων 3,74 δισ., με το καθαρό κόστος να ανέρχεται σε 5,6 δισ. ευρώ, σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο της Κουμουνδούρου. Το υπουργείο Οικονομικών, σε μια ρελάνς αμέσως μετά τις ανακοινώσεις του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ανέβασε το κόστος στα 11,5 δισ. ευρώ συν 12 δισ. για το πλαφόν στο ηλεκτρικό ρεύμα. Μιλάμε για ιλιγγιώδη ποσά τα οποία, φανταστείτε, δεν φτάνουν για να ανακουφίσουν την κοινωνία, τους μισθωτούς, τους επαγγελματίες και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις από τις μεγάλες απώλειες της ενεργειακής κρίσης. Μέσα σε αυτό το κρεσέντο παροχολογίας και υποσχέσεων δεν υπάρχει καμία σοβαρή πρόβλεψη ελέγχου της αχαλίνωτης κερδοσκοπίας και, επίσης, τόσο οι Έλληνες πολιτικοί ηγέτες, όσο και οι ομόλογοί τους Ευρωπαίοι έχουν αποτύχει πλήρως από τον περασμένο Φεβρουάριο και μετά να δώσουν απαντήσεις για την επόμενη μέρα και να σχεδιάσουν ένα βιώσιμο πλάνο ενεργειακής απεξάρτησης από τη Ρωσία.

Η ουσία είναι ότι ο φετινός προϋπολογισμός θα κλείσει με πρωτογενές έλλειμμα 2% του ΑΕΠ, δηλαδή 4 δισ. ευρώ, και το 2023 έχουμε συμφωνήσει με την Κομισιόν ότι θα έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα 1% του ΑΕΠ, δηλαδή 2 δισ. ευρώ. Το πώς θα το καταφέρουμε αυτό – πώς δηλαδή θα καλύψουμε το έλλειμμα, με ποια αντισταθμιστικά μέτρα δηλαδή, με πόση λιτότητα για να το πούμε με απλά λόγια – είναι ένα ερώτημα στο οποίο κανείς πολιτικός δεν απαντά. Στο παραπάνω έλλειμμα προσθέτουμε και τα 5,5 δισ. επιπλέον παροχές που υπόσχεται η κυβέρνηση και το αντίστοιχο ποσό για το οποίο δεσμεύεται ο ΣΥΡΙΖΑ και έτσι έχουμε ένα φορτίο άνω των 9-10 δισ. ευρώ, καθώς φαίνεται να μην υπάρχει επαρκές, επεξεργασμένο πλάνο για τα έσοδα και την κάλυψη των δαπανών. Αν, επίσης, βάλουμε στη εξίσωση και τις έκτακτες δαπάνες για ενισχύσεις σε λογαριασμούς ηλεκτρικού, φυσικού αερίου και για καύσιμα, μιλάμε για ένα ποσό άνω το 12-14 δισ. ευρώ για το 2023, που αντιστοιχεί στο 6-7% του ΑΕΠ.

Θα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον να δούμε πώς θα επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα το 2023, όπως έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη, έχοντας μπροστά της μια προεκλογική χρονιά με τις γνωστές αναμπουμπούλες και, βέβαια, με έναν στόχο για αύξηση του ΑΕΠ 2-2,5% έναντι 5,5-6% φέτος. Μαζί με τα παραπάνω, το μεγάλο ερώτημα είναι αν όλες αυτές οι παροχές γίνουν πράξη ή μείνουν στα λόγια, δεδομένου ότι μετά το πέρας της πανδημίας η ΕΕ φαίνεται να μην επιθυμεί συνέχιση των χαλαρών δημοσιονομικών κανόνων. Η επόμενη κυβέρνηση, είτε με τον Μητσοτάκη, είτε με τον Τσίπρα, είτε με κάποιον άλλο επικεφαλής, θα κληθεί να ισορροπήσει μεταξύ παχυλών υποσχέσεων και σκληρής πραγματικότητας, μεταξύ της ανάγκης της κοινωνίας για βαθιές «ανάσες» και της βίαιης συγκράτησης των δαπανών και του αναμενόμενου δημοσιονομικού «σφιξίματος».

Τα δύο μεγάλα κόμματα, που διεκδικούν τη νίκη στις εκλογές και το σχηματισμό κυβέρνησης, τα έχουν σκεφτεί αυτά; Κι αν ναι, γιατί δεν λένε την αλήθεια στους πολίτες; Γιατί δεν παρουσιάζουν τη συνολική εικόνα κι αυτό που έρχεται αντί να υπόσχονται λαγούς με πετραχήλια; Κανείς δεν έμαθε τίποτα από το 2008 και μετά; Κανείς δεν έμαθε τίποτα από τα μνημόνια; Αντοχές δεν υπάρχουν και το ψέμα δεν θα μπορεί να χωνευτεί όπως χωνεύτηκε τα προηγούμενα χρόνια.