Το χρονικό της καταστροφής: Πως το «επιτελικό κράτος» έκανε στάχτη πάνω από 1 εκατ. στρέμματα

Τι έγινε με τον πολυδιαφημισμένο «Εθνικό Μηχανισμό Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων»;

Ο κ. Χαρδαλιάς στις 5 Αυγούστου δήλωσε ότι «είχαμε να αντιμετωπίσουμε 118 πυρκαγιές», θέλοντας να δείξει τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετώπισε ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας και η πυροσβεστική. Ωστόσο, σε προηγούμενα χρόνια είχαν υπάρξει πολλές περισσότερες πυρκαγιές, με τα αποτελέσματα να είναι σαφώς καλύτερα και την αντίδραση της πολιτικής προστασίας να είναι επιτυχημένη: 23 Οκτωβρίου 2001 υπήρξαν 170 πυρκαγιές μέσα σε μία μέρα, στις 13 Ιουλίου 2000 υπήρξαν 147 πυρκαγιές, στις 10 Αυγούστου 2009 σημειώθηκαν 124 πυρκαγιές και στις 7 Σεπτεμβρίου 2004 καταγράφηκαν 123 πυρκαγιές αντίστοιχα.

Το οξύμωρο της τραγικής αυτής κατάστασης είναι πως μόλις ενάμισι μήνα πριν το ξέσπασμα των καταστροφικών πυρκαγιών, στις 15 Ιουνίου, οι κκ. Χαρδαλιάς και Χρυσοχοΐδης παρουσίασαν τον φετινό σχεδιασμό της Πολιτικής Προστασίας για την αντιπυρική περίοδο. Και οι δύο υπουργοί, αντί να επιλέξουν την οδό της σύνεσης, προτίμησαν τα μεγάλα λόγια, τονίζοντας ότι έγινε «τομή στον τομέα της αντιπυρικής προστασίας και πρότυπη δουλειά», η οποία αποσκοπεί στο «να προλάβουμε νέες τραγωδίες». «Προερχόμαστε από πολλές μεγάλες καταστροφές πρόσφατα, οι οποίες κόστισαν δεκάδες ζωές. Το ερώτημα είναι μια χώρα σαν την Ελλάδα πόσες κρίσεις μπορεί να διαχειρίζεται ταυτόχρονα. Και σε αυτό απάντησε φέτος η κυβέρνηση. Σε περίπτωση που θα έχουμε παραπάνω από μία κρίση να μπορούμε να απαντήσουμε» σημείωσε ο κ. Χρυσοχοΐδης, ο οποίος δέχεται τα αντιπολιτευτικά πυρά και την αγανάκτηση των πληγέντων, καθώς όχι μόνο δεν αντιμετωπίστηκαν άμεσα οι πυρκαγιές, αλλά στις ήδη κατεστραμμένες περιοχές, που υποτίθεται ότι έλεγχαν πλέον οι δυνάμεις πυρόσβεσης, ξεσπούσαν νέα μέτωπα και αναζωπυρώσεις.

«Ζήτησα να έρθουν από το δήμο Κύμης-Αλιβερίου να κάνουν αντιπυρικές ζώνες και να καθαρίσουν τα ξερά χόρτα απ’ τον Απρίλιο και δεν έγινε τίποτα. Τώρα η φωτιά θα σβήσει στη θάλασσα. Αλλά και εκκένωση να γίνει πώς θα αφήσω τη ζωή μου και θα φύγω; Θα μείνουμε να παλέψουμε. Και μετά να τα βρούμε καμένα και να μας πουν ‘σώσαμε τις ζωές σας’. Αν καεί η επιχείρησή μου πάει η ζωή μου» δήλωσε στο rosa.gr ο ηθοποιός Χάρης Τζωρζάκης, ο οποίος διατηρεί επιχείρηση στην Εύβοια και συνέβαλε στα δίκτυα στήριξης και αλληλεγγύης των πληγέντων. «Το πρόβλημα είναι πως το κράτος δεν έχει κάνει ό,τι μπορεί. Αλλά βλέπουμε ως πολίτες ότι δεν έχει στο ελάχιστο μια αντιπυρική οργάνωση από το κράτος. Δεν έχουν γίνει αυτά που έπρεπε. Αν είχαν γίνει θα καταλάβαινε ο κόσμος. Βγαίνουν πυραγοί, που είχαν βουλωμένο το στόμα τους και θυμήθηκαν ότι τα δάση αναφλέγονται. Φυσικά, αλλά που είναι το κράτος να προλάβει το φαινόμενο;».

«Ευχαριστώ τους πολιτικούς μου ηγέτες»

Τα ερωτήματα σχετικά με την ύπαρξη ή όχι κάποιου σχεδίου ενισχύονται κι από την αλαζονεία των υπηρεσιακών, που έχουν την επιχειρησιακή ευθύνη για τις πυρκαγιές και τη διαχείριση των κρίσεων. «Ευχαριστώ τους πολιτικούς μου ηγέτες» δήλωσε ο αρχηγός της πυροσβεστικής στις 6 Αυγούστου Στέφανος Κολοκούρης, που ως αρχηγός της ΕΜΑΚ κατηγορήθηκε για την πρωτοφανή καθυστέρηση στην τραγωδία στο Μάτι και ο οποίος, παρόλα αυτά, αναβαθμίστηκε από τον κ. Μητσοτάκη. Από την έλλειψη οργανωμένης εντολής απομάκρυνσης των πολιτών στη φονική πυρκαγιά στο Μάτι μέχρι τις σημερινές καταστροφικές πυρκαγιές, οι αρμόδιοι δίνουν εντολή ακόμα και για «τυφλές» εκκενώσεις μέσω του 112, τα μηνύματα επίσης του οποίου δεν φτάνουν σε όλους τους αποδέκτες. Ο φόβος του εισαγγελέα έχει οδηγήσει στο άλλο άκρο την Πολιτική Προστασία, που δεν κάνει απολύτως τίποτα για να διασώσει δάση, χωριά, περιουσίες και ζώα, αδιαφορώντας πλήρως για την τεραστίων διαστάσεων περιβαλλοντική καταστροφή.

Η άρνηση πολλών συμπολιτών μας να εκκενώσουν τις περιοχές και τα σπίτια τους με σκοπό να προστατέψουν οι ίδιοι τις περιουσίες τους οφείλεται σε μεγάλο βαθμό, σύμφωνα με μαρτυρίες στο rosa.gr, στην έλλειψη εμπιστοσύνης προς τον κρατικό μηχανισμό. Ο κ. Χρυσοχοΐδης, που κατά δήλωσή του «βρισκόταν με μια μάνικα στο χέρι» την κρίσιμη νύχτα της φωτιάς στην Αρχαία Ολυμπία, επί δύο συνεχόμενα χρόνια φρόντισε να υπερδιπλασιάσει τον αριθμό των αστυνομικών δυνάμεων, τη στιγμή που υπήρχαν σοβαρότατες ελλείψεις στο πυροσβεστικό σώμα. Το αποτέλεσμα ήταν αστυνομικοί να περιφέρονται στη Βαρυμπόμπη, να μην μπορούν να συμβάλλουν στο έργο της πυρόσβεσης, εμποδίζοντας κάτοικους των περιοχών που έχουν πληγεί -και που γνωρίζουν καλά τα κατατόπια- από το προσφέρουν στήριξη στους εθελοντές πυροσβέστες και σε όσους συνέχιζαν να δίνουν μάχη με τις φλόγες.

Η…δικαιολογία του Άδωνι Γεωργιάδη και το γαϊτανάκι με τα εναέρια μέσα πυρόσβεσης

Ο κ. Άδωνις Γεωργιάδης, με ανάρτησή του στο προσωπικό του λογαριασμό στο twitter στις 11 Αυγούστου, τόνισε ότι η κυβέρνηση είχε ήδη προετοιμαστεί για τις φυσικές καταστροφές και είχε προβλέψει 714.000.000 ευρώ μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ, που αφορούσε, μεταξύ άλλων την αγορά πυροσβεστικών μέσων, την αναβάθμιση του στόλου των εναέριων μέσων και την αναβάθμιση του υλικοτεχνικού εξοπλισμού του πυροσβεστικού σώματος. Ωστόσο, ο κ. Γεωργιάδης δεν έχει απαντήσει μέχρι τώρα στο ερώτημα τι ακριβώς έκανε η κυβέρνηση για την ενίσχυση της πυροσβεστικής και την καλύτερη θωράκιση της πολιτικής προστασίας τα δύο «γεμάτα» χρόνια που κυβερνά η ΝΔ (2019-2021). Η ανάρτηση μάλιστα του υπουργού Ανάπτυξης γίνεται με τρόπο ώστε να φανεί ότι ήδη η κυβέρνηση είχε προνοήσει στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2021-2027 και…δυστυχώς τους πρόλαβαν οι φετινές πυρκαγιές που έκαψαν πάνω από 950.000 στρέμματα, καταστρέφοντας το μεγαλύτερο μέρος της Εύβοιας.

Ο κ. Γεωργιάδης, όπως και οι κκ. Χαρδαλιάς και Χρυσοχοΐδης, πρωτίστως όμως ο κ. πρωθυπουργός, γνωρίζουν ότι τα δύο χρόνια που κυβερνά η ΝΔ, η εικόνα των αγροτοδασικών πυρκαγιών και οι καμένες εκτάσεις, μέχρι να φτάσουμε στη τραγωδία αυτών των ημερών, ήταν άκρως ανησυχητική.  Από το 2019 μέχρι και το πρώτο τρίμηνο του 2021, παρουσιάζεται σταθερή άνοδος των πυρκαγιών και των καμένων εκτάσεων, ενώ συγκεκριμένα για την περίοδο 1η Ιανουαρίου έως και την 31η Ιουλίου 2021, κάηκαν συνολικά συνολικά στην επικράτεια 162.132 στρέμματα αγροτοδασικών εκτάσεων, ποσοστό 49,3% αυξημένο, σε σχέση με το 2020 και 116,6%, σε σχέση με το 2019. Το σοκαριστικό είναι ότι, ενώ η κυβέρνηση γνώριζε αυτά τα στοιχεία, αρνήθηκε να ικανοποιήσει το αίτημα των δασαρχείων και το αίτημα στήριξης με 17.7 εκατ. για αντιπυρικά έργα, πιστώνοντας τελικά μόλις 1.7 εκατ. ευρώ.

Μαζί με την εγκληματική αμέλεια και αδιαφορία της κυβέρνησης για τη στήριξη των δασαρχείων και του πυροσβεστικού σώματος, ο κ. Σκέρτσος προχώρησε σε άλλη μία ενέργεια εντυπώσεων. Τη στιγμή που κορυφώνονταν τα ερωτήματα για τα εναέρια μέσα, πόσα επιχειρούν και που βρίσκονται,  ο υφυπουργός στον πρωθυπουργό έδωσε στη δημοσιότητα έναν αριθμό, χωρίς ωστόσο να μάθουμε πόσα από αυτά επιχειρούν και σε ποιες περιοχές. Ο κ. Σκέρτσος μίλησε για 74 διαθέσιμα εναέρια μέσα, με τον κ. Χαρδαλιά στις 10 Αυγούστου να κατεβάζει τελικά τον αριθμό σε…20 τελικά, σημειώνοντας ότι ««ένα τεράστιο πέπλο καπνού που δεν επιτρέπει την εναέρια προσβολή των εστιών», αναφερόμενος στην Εύβοια. Με απλά λόγια, το αποτέλεσμα ήταν ότι εναέρια μέσα δεν μπόρεσαν να συμβάλλουν καθόλου στην κατάσβεση των πυρκαγιών, αφήνοντας τους κατοίκους κυρίως και τις όποιες πυροσβεστικές δυνάμεις να παλεύουν μόνες τους.

«Οι αντιδράσεις μας (…) δεν πρέπει να είναι τυφλές. Οι τυχόν αστοχίες θα εντοπιστούν. Και οι ευθύνες θα αποδοθούν όποτε πρέπει και σε όποιον πρέπει. Το πρώτο ζητούμενο, αυτήν την ώρα, είναι οι λύσεις» τόνισε μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός στο διάγγελμά του, μιλώντας και πάλι για την επόμενη μέρα. Αυτό είναι το εύκολο, το ανώδυνο. Το δύσκολο και απαιτητικό είναι όχι μόνο να αναγνωριστούν τα λάθη και να αποδοθούν ευθύνες, αλλά να δοθούν πειστικές απαντήσεις στα ερωτήματα: Γιατί δεν στηρίχθηκε η πυροσβεστικό σώμα αυτά τα δύο χρόνια; Γιατί δεν δόθηκαν τα απαραίτητα χρήματα στα δασαρχεία; Γιατί δεν υπήρξε επαρκής στελέχωση από πυροσβέστες; Γιατί δεν υπήρξε κανένα πλάνο πρόληψης; Γιατί ο εξοπλισμός του πυροσβεστικού σώματος είναι τόσο απαρχαιωμένος, κάτι που επαληθεύτηκε ακόμη πιο έντονα με την σύγκριση με τους ξένες δυνάμεις που ήρθαν να συνδράμουν στις φωτιές;

Ερωτήματα που ζητούν απάντηση άμεσα και ευθύνες που πρέπει να αποδοθούν. Ήταν, δηλαδή, σημαντικότερο να δοθούν δεκάδες εκατομμύρια στα ΜΜΕ και στις «λίστες Πέτσα»; Ήταν σημαντικότερο να «προικισθεί» η τράπεζα Πειραιώς με 2.5 δισ. ευρώ; Ήταν, επίσης, σημαντικότερο να δοθούν τόσα χρήματα για την ενίσχυση του αστυνομικού σώματος; Θα μάθουμε εάν όλα αυτά είναι αποτέλεσμα κακοδιαχείρισης ή συνειδητών επιλογών;