Ανδρέας Σπυρόπουλος στη ROSA: «Η Ελλάδα χρειάζεται μια ριζικά διαφορετική οικονομική και αναπτυξιακή πολιτική»

Από τα ιδιαίτερα δυναμικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, στην πρώτη γραμμή των πολιτικών μαχών κι αναμετρήσεων ήδη εδώ και μια δεκαετία, ο Ανδρέας Σπυρόπουλος κουβαλά στις πλάτες του τις ευθύνες του ρόλου του “ενορχηστρωτή” και συντονιστή των θεσμικών οργάνων του ΠΑΣΟΚ, ως γραμματέας της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής.

Πάντα χαμογελαστός και προσηνής, δραστήριος πολιτικά από νεαρή ηλικία, ο Ανδρέας παρακολουθεί στενά τις ευρωπαϊκές εξελίξεις, τις πολλές και σύνθετες προκλήσεις του ευρωπαϊκού οικοδομήματος και δηλώνει έτοιμος να εκπροσωπήσει τη γενιά του στο Ευρωκοινοβούλιο. Σε μια περίοδο που βλέπουμε τις συντηρητικές δυνάμεις να στοχεύουν στην επιβολή μιας οπισθοδρομικής ατζέντας, ο Ανδρέας πιστεύει ότι το σοσιαλιστικό πρόταγμα και οι ιδέες της σοσιαλδημοκρατίας μπορούν να αποτελέσουν διέξοδο στα αδιέξοδα της ΕΕ και της Ευρωζώνης.

Ακολουθεί η συνέντευξη μαζί του.

Για ποιο λόγο εκτιμάτε ότι οι πολιτικές συνοχής της ΕΕ δεν έχουν αποδώσει τα αναμενόμενα αποτελέσματα και βλέπουμε τις ανισότητες να βαθαίνουν;

Η πολιτική συνοχής είναι η εμβληματική πολιτική της ΕΕ με την οποία επιχειρεί να δημιουργήσει ένα δίκαιο και συμπεριληπτικό ευρωπαϊκό χώρο, εδαφικά, οικονομικά και κοινωνικά. Για τις χώρες του Νότου έχει μάλιστα ιδιαίτερη σημασία, καθώς τα χρηματοδοτικά της εργαλεία έρχονται να ενισχύσουν την χαμηλή παραγωγικότητα κι ανταγωνιστικότητα σε ένα πλαίσιο αλληλεγγύης. Από τη δεκαετία του 1980, έως σήμερα, κι ενώ επιτεύχθηκε σε ένα βαθμό μια σημαντική άμβλυνση των ανισοτήτων, τις τελευταίες δεκαετίες κυριαρχεί η στασιμότητα. Η Ευρωζώνη, από μόνη της, αποδείχθηκε ότι δεν ήταν δυνατό να επιφέρει τη σύγκλιση. Χρειάζονταν πιο τολμηρές αποφάσεις, κυρίως στη θεσμική ενοποίηση της Ένωσης. Αλλά και στην βιομηχανική ανασυγκρότησή της. Η πανδημία ήταν ένα σοκ. Έτσι οδηγηθήκαμε ξανά να συζητάμε τον επαναπατρισμό της παραγωγής από την Κίνα. Κι αν θέλουμε να αποδώσει περισσότερα η πολιτική συνοχής χρειάζεται το κέντρο βάρους των πολιτικών να το εστιάσουμε στη μεταξύ τους σύγκλιση, παρά στην ανάπτυξη της ΕΕ ως σύνολο. Γιατί τότε η εικόνα και το αίσθημα της διαιρεμένης Ένωσης μεταξύ των βόρειων και ισχυρών και των νότιων και αδύναμων θα παραμένει. Άλλωστε, η Ενωμένη Ευρώπη είναι ένα έργο ειρήνης, αλληλεγγύης και συνεργασίας των λαών για όσα δεν μπορούν να πετύχουν μόνοι τους.

Ποιο θα ήταν το πρώτο μέτρο που θα μπορούσε να δώσει λύση στη στεγαστική κρίση;

Το ΠΑΣΟΚ πρότεινε μια δέσμη μέτρων στα πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών χωρών που αντιμετωπίζουν αντίστοιχες κρίσεις. Προτείναμε, λοιπόν, να δημιουργηθεί μια δεξαμενή κοινωνικών κατοικιών, είτε με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για κατασκευή νέων κατοικιών, είτε με φορολογικά κίνητρα για ανακατασκευή κατοικιών που θα μπορούσαν να προσφέρουν με κοινωνικά κριτήρια, ιδίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, στέγη σε χαμηλό ενοίκιο. Αξιοποιώντας πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, οι Πορτογάλοι έφτιαξαν 22.000 κατοικίες, οι Ισπανοί 11.000, οι Ιταλοί 10.000 και εμείς 100 κατοικίες, 70 στην Αθήνα και 30 στη Θεσσαλονίκη. Αντί, λοιπόν, να αξιοποιήσει η κυβέρνηση αυτή την ευκαιρία, την άφησε να χαθεί. Επίσης, προτείναμε την κατάργηση της Golden Visa, ώστε να μπει ένας φραγμός στις πλέον ανεξέλεγκτες αγοραπωλησίες που δεν υπηρετούν παραγωγικές επενδύσεις, αλλά συνδέονται με τη μονοκαλλιέργεια της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Και τρίτον, να μπουν περιορισμοί στη βραχυχρόνια μίσθωση, με τη συμμετοχή των δήμων για τον περιορισμό της φέρουσας ικανότητας κάθε περιοχής. Μέσα από αυτό το τρίπτυχο θα μπορούσαμε να δούμε αποτελέσματα.

Σύμφωνα με στοιχεία του ευρωβαρόμετρου και της Ευρωπαϊκής Κοινωνικής Έρευνας (ΕΚΕ), η ελληνική κοινωνία είναι διαχρονικά μια από τις πιο σφοδρές στην κριτική της απέναντι στη μετανάστευση. Γιατί εκτιμάτε ότι συμβαίνει αυτό;

Η Ελλάδα, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, λειτουργεί ως χώρα «πρώτης εισόδου» για πρόσφυγες και μετανάστες. Την τελευταία δεκαετία έχει, μάλιστα, επωμιστεί δυσανάλογο βάρος σε σχέση με τις δυνατότητές της να ανταποκριθεί στις πυκνές ροές. Γι’ αυτό και το ΠΑΣΟΚ με το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα αγωνιστήκαμε ώστε να υπάρχουν κανόνες μόνιμης και σταθερής μετεγκατάστασης, για να υπάρξει δικαιοσύνη στην κατανομή και σεβασμός στα ανθρώπινά δικαιώματα. Αυτό, όμως, δεν αναιρεί τα όσα βίωσε η Ελλάδα, αναλαμβάνοντας την ευθύνη διαχείρισης του ζητήματος αυτού, χωρίς μάλιστα να έχει δημιουργήσει κάποιες συνθήκες ένταξης και ενσωμάτωσής των προσφύγων και μεταναστών που εισέρευσαν στη χώρα. Τα νησιά μας κινδύνευσαν να γίνουν «αποθήκες ψυχών». Την ίδια ώρα βίωναν με τον πιο δραματικό τρόπο τα ταξίδια ανθρώπων που αναζητούσαν ένα καλύτερο μέλλον και εν τέλει οδηγούνταν μέσα από τα εγκληματικά δίκτυα παράνομης διακίνησης στον θάνατο. Υπάρχουν, δηλαδή, ερμηνείες για τα ευρήματα των ερευνών, το ζητούμενο είναι πως ένα τέτοιο ανθρωπιστικό και ταυτόχρονα εθνικό ζήτημα μπορούσε να προσεγγιστεί ως ευρωπαϊκό στη βάση της αλληλεγγύης.

Είστε ικανοποιημένος από τις ασκούμενες πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης; Αν όχι, για ποιο λόγο;

Οι αλλεπάλληλες φυσικές καταστροφές έφεραν δυστυχώς και την Ελλάδα αντιμέτωπη με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Όταν το ΠΑΣΟΚ ήδη από το 2004 μιλούσε για την πράσινη ανάπτυξη και τους κινδύνους που απειλούσαν το περιβάλλον, αντιμετωπιζόταν με χλευασμό. Σήμερα, η κλιματική κρίση είναι εδώ και απειλεί την παγκόσμια κοινότητα και την ευημερία των κοινωνιών μας. Είναι ένα ζήτημα που το ΠΑΣΟΚ συστηματικά αναδεικνύει τα τελευταία χρόνια, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προτείνοντας τη στενότερη συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών της Ένωσης. Κι αυτό γιατί χρειάζεται ένα άλλο πρότυπο παραγωγής και κατανάλωσης, που θα υπηρετήσουν η Ένωση και  τα κράτη-μέλη μεταβαίνοντας από τη γραμμική στην κυκλική οικονομία. Στο πλαίσιο αυτό χρειαζόμαστε κοινές πολιτικές και εργαλεία που θα προβλέπουν τη θωράκιση των κρατών-μελών  απέναντι στις φυσικές καταστροφές, αλλά και την έγκαιρη υποστήριξή τους για την ανασυγκρότηση από αυτές. Η κλιματική κρίση συνδέεται, επίσης, και με την ενεργειακή και πράσινη μετάβαση, που χρειάζεται να γίνει με δικαιοσύνη. Με ΑΠΕ  σε αγρότες και κτηνοτρόφους, ενεργειακές κοινότητες δήμων, συνεταιρισμών και μεταποιητών προς όφελος της εγχώριας παραγωγής. Αντί όμως, να προκρίνονται αυτές οι λύσεις, η κυβέρνηση επιλέγει τα ολιγοπώλια στην ενέργεια, στις τράπεζες και στην εμπορία τροφίμων. Γι΄αυτό και την 9η Ιουνίου υπάρχει μια ευκαιρία να στείλουν ένα μήνυμα οι πολίτες σ’ αυτή την αλαζονική διακυβέρνηση του τόπου από τη Νέα Δημοκρατία.

Ποιος είναι ο βασικός τομέας με τον οποίο θα ασχοληθείτε σε περίπτωση εκλογής σας στο Ευρωκοινοβούλιο;

Μαζί με την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, υπάρχει η προτεραιότητα της βιομηχανικής ανασυγκρότησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών-μελών της. Εμείς ως Ευρωπαίοι Σοσιαλδημοκράτες έχουμε προτείνει τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου Οικονομικής Κυριαρχίας, για να στηρίξει τη μειωμένη ανταγωνιστικότητα της Ένωσης και τον επαναπατρισμό της παραγωγής από την Κίνα. Αυτό θα βοηθήσει και τις χώρες Νότου, όπως η Ελλάδα, να δημιουργήσουν μια διαφορετική αναπτυξιακή πολιτική. Αυτή τη στιγμή, είμαστε ο λαός με τη χαμηλότερη αγοραστική δύναμη, αλλά τις υψηλότερες ιδιωτικές δαπάνες υγείας και τον σταθερά υψηλότερο πληθωρισμό τροφίμων στην Ευρώπη των 27. Βιώνουμε τη μεγαλύτερη στεγαστική κρίση στη σύγχρονη ελληνική ιστορία, με τα ενοίκια να έχουν αυξηθεί κατά 40-50%. Η διαφορά επιτοκίων καταθέσεων και χορηγήσεων είναι η μεγαλύτερη στην Ευρώπη, με άμεσο αντίκτυπο στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τις παραγωγικές επενδύσεις. Το ΑΕΠ παραμένει μικρότερο από εκείνο πριν 15 χρόνια. Το δημόσιο χρέος για το 2023 ξεπέρασε τα 406 δις ευρώ, αλλά και ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι υψηλότερο από εκείνο πριν 15 χρόνια. Το έλλειμα του ισοζυγίου πληρωμών παραμένει ανησυχητικά υψηλό. Οι ιδιωτικές επενδύσεις παραμένουν πολύ χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Αλλά η κυβέρνηση πανηγυρίζει. Η Ελλάδα χρειάζεται μια ριζικά διαφορετική οικονομική και αναπτυξιακή πολιτική, για να επιτύχουμε τη σύγκλιση με θετικό αντίκτυπο στη ζωή των πολιτών.